MỤC LỤC
Mục lục.
Lời nói đầu.
Chương 1: Giới thiệu chung về xe Daewoo Lacetti CDX 2001.
1.1. Giới thiệu chung về xe Daewoo Lacetti cdx 2011
1.2. Đặc tính kỹ thuật xe Daewoo Lacetti cdx 2011.
1.3. Đặc tính một số cụm chính trên xe Daewoo Lacetti cdx 2011.
1.3.1. Động cơ.
1.3.2. Hệ thống điều khiển.
1.3.3. Hệ thống vận hành.
1.3.4. Hệ thống điện và thiết bị phụ trợ.
Chương 2: Phân tích kết cấu hệ thống treo xe Daewoo Lacetti CDX 2011.
2.1. Giới thiệu chung và phân loại hệ thống treo.
2.1.1. Công dụng và cấu tạo chung.
2.1.2. Phân loại.
2.1.3. Yêu cầu.
2.2. Kết cấu hệ thống treo của xe Daewoo Lacetti.
2.2.1. Hệ thống treo trước của Lacetti.
2.2.2. Hệ thống treo sau.
2.3. Đặc điểm kết cấu của một số chi tiết thuộc hệ thống treo của xe Lacetti.
2.3.1. Giảm chấn.
2.3.2. Lò xo.
2.3.3. Vấu cao su.
Chương 3: Kiểm nghiệm hệ thống treo trên xe Daewoo Lacetti CDX 2011.
3.1. Mục đích và nội dung kiểm nghiệm.
3.2. Sơ đồ tính toán và thông số ban đầu.
3.2.1. Sơ đồ tính toán.
3.2.2. Các thông số đầu vào của xe.
3.3. Kiểm nghiệm bền cho các phần tử của hệ thống.
3.3.1. Xác định các thông số cơ bản của hệ thống treo.
3.3.2. Tải trọng tác dụng lên hệ thống treo trước.
3.3.3. Tính toán kiểm nghiệm bền một số bộ phận của hệ thống treo.
Chương 4: Hướng dẫn khai thác, bảo dưỡng hệ thống treo trên xe Daewoo Lacetti CDX 2011.
4.1. Chú ý trong quá trình sử dụng.
4.2. Chú ý và hình thức trong bảo dưỡng hệ thống treo.
4.2.1. Kiểm tra bảo dưỡng thường xuyên.
4.2.2. Bảo dưỡng cấp 1.
4.2.3. Bảo dưỡng cấp 2.
4.3. Một số nội dung bảo dưỡng chính.
4.3.1. Kiểm tra sửa chữa lò xo.
4.3.2. Kiểm tra sửa chữa bộ giảm xóc.
4.3.3. Kiểm tra điều chinh ổ bi bánh xe.
4.3.4. Điều chỉnh các góc nghiêng của bánh xe.
4.3.5. Kiểm tra, sửa chữa bánh xe.
4.4..Các hư hỏng thường gặp và cách khắc phục.
4.4.1. Sự thay đổi tình trạng kỹ thuật trong quá trình sử dụng.
4.4.2. Hư hỏng thường gặp, nguyên nhân và hậu quả.
4.4.3. Quy trình tháo, lắp hệ thống treo.
Kết luận.
Tài liệu tham khảo.
LỜI NÓI ĐẦU
Sự phát triển lớn mạnh của tất cả các ngành kinh tế quốc dân đòi hỏi cần chuyên chở khối lượng lớn hàng hoá và hành khách. Tính cơ động cao, tính việt dã và khả năng hoạt động trong những điều kiện khác nhau đã tạo cho ôtô trở thành một trong những phương tiện chủ yếu để chuyên chở hàng hoá và hành khách, đồng thời ôtô đã trở thành phương tiện giao thông tư nhân ở các nước có nền kinh tế phát triển.
Theo thống kê của các nước thì trong tai nạn giao thông đường bộ 60-70% do con người gây ra, 10-15% do hư hỏng máy móc, trục trặc về kỹ thuật và 20-30% do đường sá xấu. Trong nguyên nhân hư hỏng do máy móc, trục trặc về kỹ thuật thì tỷ lệ tai nạn do các cụm của ôtô gây nên được thống kê như sau: phanh chân 52,2-74,4%, phanh tay 4,9-16,1%, lái 4,9-19,2%, chiếu sáng 2,3-8,7%, bánh xe 2,5-10%, các hư hỏng khác 2-18,2%.
Vì vậy việc tìm hiểu đánh giá, kiểm nghiệm, khai thác hệ thống treo là vấn đề hết sức cần thiết nhằm giảm bớt những tai nạn đáng tiếc xảy ra gây thiệt hại về người và của.Xuất phát từ các yêu cầu thực tiễn đó, em đã được giao đề tài “Khai thác hệ thống treo trên xe Lacetti”. Các nội dung chính của đề tài bao gồm:
· Giới thiệu chung về xe Daewoo Lacetti CDX 2011.
· Phân tích kết cấu hệ thống treo trên xe Daewoo Lacetti CDX 2011.
· Kiểm nghiệm hệ thống treo trên xe Daewoo Lacetti CDX 2011.
· Hướng dẫn khai thác, bảo dưỡng hệ thống trên treo trên xe Daewoo Lacetti CDX 2011.
Qua thời gian gần 3 tháng với sự giúp đỡ tận tình của thầy: TS….……...…., các thầy trong Bộ môn ô tô quân sự cùng các đồng nghiệp trong lớp em đã hoàn thành nội dung đồ án được giao. Do thời gian thực hiện đề tài có hạn nên đồ án của em sẽ không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong sự chỉ bảo của các thầy để đề tài tốt nghiệp của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cám ơn!
Chương 1. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ XE DAEWOO LACETTI CDX 2011
1.1. Giới thiệu chung về xe Daewoo Lacetti CDX 2011.
Được thành lập vào năm 1983, tập đoàn Daewoo là sự liên doanh giữa GM và Shinjin Motor, và được sản xuất theo các thiết kế của GM trong nhiều năm. Daewoo Lacetti cdx 2011 là loại xe du lịch cỡ nhỏ được thiết kế phần mũi xe khác hoàn toàn so với các mẫu xe trước theo hướng hiện đại mạnh bạo phù hợp với thị hiếu khách hàng, với 5 chỗ ngồi, phanh đĩa bố trí trên 4 bánh và số sàn 6 cấp.
1.3. Đặc tính một số cụm chính trên xe Daewoo Lacetti CDX 2011.
1.3.1. Động cơ.
Động cơ xe Daewoo Lacetti CDX 2011 là loại động cơ xăng 4 kì được bố trí đằng trước và đặt ngang xe. Nó là loại động cơ ECOTEC I4 1,6L VVTi, bao gồm 4 xilanh bố trí thẳng hàng có thứ tự làm việc là 1-3-4-2 với dung tích công tác theo nhà sản xuất là 1599cc
1.3.2. Hệ thống điều khiển.
a. Hệ thống lái.
Hệ thống lái xe Daewoo Lacetti CDX 2011 bao gồm cơ cấu lái, dẫn động lái và trợ lực lái.
a. Hệ thống phanh.
Hệ thống phanh xe Daewoo Lacetti CDX 2011 bao gồm hệ thống phanh chân và phanh dừng (phanh tay).
Hệ thống phanh chân có dẫn dộng phanh thuỷ lực trợ lực chân không hai dòng chéo nhau, sử dụng cơ cấu phanh đĩa ở cả hai cầu trước và cầu sau. Bộ trợ lực phanh và xi lanh chính được ghép với nhau thành một khối.
1.3.3. Hệ thống vận hành.
a. Hệ thống treo trên xe bao gồm treo trước và treo sau.
Treo trước là hệ thống treo độc lập kiểu nến (Mcpherson),
Treo sau là hệ thống treo phụ thuộc phần tử đàn hồi lò xo trụ.
b .Bánh xe.
- Lốp xe gồm 4 lốp chính và 1 lốp dự phòng, sử dụng lốp có ký hiệu 215/50R17. Với chiều rộng lốp 215mm, chiều cao lốp 107.25mm, loại cấu trúc lốp Radial, đường kính vành là 17 inch.
Chương 2. PHÂN TÍCH KẾT CẤU HỆ THỐNG TREO XE DAEWOO LACETTI CDX 2011
2.1. Giới thiệu chung và phân loại hệ thống treo.
2.1.1. Công dụng và cấu tạo chung.
- Hệ thống treo là một tổ hợp các cơ cấu thực hiện liên kết các bánh xe với khung xe (hoặc vỏ xe) để đảm bảo độ êm dịu chuyển động và an toàn chuyển động trên cơ sở tạo các dao động của thân xe và của các bánh xe theo ý muốn và giảm các tải trọng va đập cho xe khi chuyển động trên địa hình không bằng phẳng.
2.1.2. Phân loại hệ thống treo.
a. Theo cấu tạo của phần tử hướng.
Có các loại như sau:
- Hệ thống treo phụ thuộc là hệ thống treo mà bánh xe bên trái và bên phải được liên kết cứng với nhau bằng dầm cầu liền hoặc vỏ cầu cứng. Khi đó dao động hoặc chuyển dịch (trong mặt phẳng ngang hoặc thẳng đứng) của bánh xe bên này làm ảnh hưởng, tác động đến bánh xe bên kia và ngược lại.
b. Theo cấu tạo của phần tử đàn hồi.
Có các loại như sau:
- Phần tử đàn hồi là kim loại gồm: nhíp lá, lò xo, thanh xoắn. Đây là loại phổ biến nhất ở các ôtô quân sự và xe bọc thép bánh hơi.
- Phần tử đàn hồi là khí nén bao gồm: phần tử đàn hồi khí nén có bình chứa là cao su kết hợp sợi vải bọc cao su làm cốt, dạng màng phân chia và dạng liên hợp.
2.2. Kết cấu hệ thống treo trước xe Daewoo Lacetti CDX 2011.
Hệ thống treo là một tổ hợp các cơ cấu thực hiện liên kết các bánh xe với khung xe (hoặc vỏ xe) để đảm bảo độ êm dịu chuyển động và an toàn chuyển động trên cơ sở tạo các dao động của thân xe và của các bánh xe theo ý muốn và giảm các tải trọng va đập cho xe khi chuyển động trên địa hình không bằng phẳng. Ngoài ra hệ thống treo còn dùng để truyền các lực và mô men tác động giữa bánh xe và khung xe (vỏ xe).
2.3. Đặc điểm kết cấu của một số chi tiết thuộc hệ thống treo của xe Lacetti.
2.3.1. Giảm chấn.
- Công dụng
Khi xe bị xóc do mặt đường gồ ghề, các lò xo của hệ thống treo sẽ hấp thu các chấn động đó. Tuy nhiên, vì lò xo có đặc tính tiếp tục dao động, và vì phải sau một thời gian dài thì dao động này mới tắt nên xe chạy không êm.
- Kết cấu của giảm chấn
Vỏ giảm chấn và trục của nó thường quay tương đối với nhau khi xe quay vòng. Lò xo đặt lồng vào giảm chấn nên đầu trên của lò xo được tựa nên ổ bi để giảm ma sát. Vì giảm chấn còn đóng vai trò trụ xoay dẫn hướng do đó nó có đường kính khá lớn ( lớn hơn 20 mm ). Bộ phận giảm chấn của xe Daewoo Lacetti thuộc loại giảm chấn ống thủy lực 2 lớp vỏ, tác động 2 chiều và có van giảm tải.
- Ưu điểm
Ưu điểm cơ bản của giảm chấn ống thủy lực là kích thước nhỏ gọn hơn rất nhiều so với các loại giảm chấn khác (ví dụ như giảm chấn đòn) nhưng vẫn đảm bảo được tính êm dịu chuyển động cho xe.
2.3.2 Lò xo.
Lò xo là phần tử đàn hồi có chức năng biến dao động tần số cao thành dao động tần số thấp, dùng để tiếp nhận và truyền lên khung xe các lực thẳng đứng từ đường, giảm tải trọng động và bảo đảm độ êm dịu chuyển động cho ôtô khi chuyển động trên các loại đường khác nhau.
Chương 3. KIỂM NGHIỆM HỆ THỐNG TREO XE TRÊN XE LACETTI
3.1. Mục đích và nội dung tính toán kiểm nghiệm.
Việc tính toán kiểm nghiệm hệ thống treo được tiến hành với hệ thống treo cụ thể. Mục đích của tính toán kiểm nghiệm là xác định các thông số đánh giá chất lượng hệ thống treo.
- Nội dung tính toán:
+ Xác định các thông số cơ bản của hệ thống treo trước.
+ Xác định các thông số cơ bản của hệ thống treo sau.
+ Các thông số hình học của hệ thống treo sau.
+ Tải trọng tác dụng lên hệ thống treo trước.
3.2.2. Các thông số đầu vào của xe.
- Tải trọng của toàn xe khi không tải G0: G0 = 1300(kg).
- Tải trọng của toàn xe khi đầy tải GT: GT =1950 (kg).
- Tải trọng đặt lên cầu trước khi không tải G01: G01 = 640 (kg).
- Tải trọng đặt lên cầu sau khi không tải G02: G02 = 660 (kg).
- Tải trọng đặt lên cầu trước khi đầy tải GT1: GT1 = 959 (kg).
3.3. Kiểm nghiệm bền cho các phần tử của hệ thống treo.
3.3.1. Xác định các thông số cơ bản của hệ thống treo.
a. Hệ thống treo trước.
Có rất nhiều chỉ tiêu để đánh giá độ êm dịu chuyển động của ôtô như tần số dao động, gia tốc dao động, vận tốc dao động, trong đồ án này đánh giá độ êm dịu của ôtô thông qua tần số dao động n. Đối với xe con thì tần số dao động nằm trong khoảng n =60-90 (dđ/ph) nhằm đảm bảo không gây mệt mỏi cho người lái cũng như hành khách trên xe.
b. Hệ thống treo sau.
Hệ thống treo là đối xứng hai bên, vì vậy khi tính toán hệ thống treo ta chỉ cần tính toán cho một bên. Tải trọng tác dụng lên một bên của hệ thống treo sau: Với Mkt2 Khối lượng không được treo của cầu sau,
Mkt2 = mkt2 + 2mbx = 70 + 2.15 = 100 (kg)
Khối lượng được treo:
Mt02 = 660 - 100 = 560 (kg).
Khi xe ở trạng thái đầy tải thì khối lượng của phần được treo là:
MtT2 = GT2 - Mkt2 = 991 - 100 =891 (kg).
3.3.3. Tính toán kiểm nghiệm bền một số bộ phận của hệ thống treo.
a. Tính toán kiểm nghiệm bền cho phần tử đàn hồi ( lò xo trụ).
Trong hệ thống treo, lò xo trụ là phần tử đàn hồi có nhiệm vụ làm êm dịu chuyển động. Trong quá trình làm việc lò xo chỉ chịu tải trọng thẳng đứng mà không truyền lực dọc hay lực ngang.
Với hệ thống treo trươc (kiểu Macpherson) thì lò xo trụ được đặt lồng bên ngoài giảm chấn, đầu trên tỳ lên khung xe còn đầu dưới được bắt cố định vào vỏ của giảm chấn. Do đó lực dọc tác dụng lên giảm chấn (trụ đứng) cũng chính là lực tác dụng lên lò xo. Từ quả tính toán động lực học suy ra lực lớn nhất tác dụng lên lò xo là: Flxmax = 8230 (N).
Từ hành trình làm việc của hệ thống treo:
f = fđ + ft = 0.07 + 0,140 = 0,21 (m).
Suy ra hành trình làm việc của lò xo:
flx = f/cos = 0,21/ cos(4o45’) = 0.22 (m).
b. Tính toán kiểm nghiệm bền cho giảm chấn 2 lớp vỏ.
Giảm chấn là một phần tử của hệ thống treo dùng để dập tắt dao động của thân xe khi xe chạy qua những đoạn đường gồ ghề. Quá trình dập tắt được thực hiện theo nguyên tắc tiêu hao động năng của thân xe bằng việc chuyển thành nhiệt năng do ma sát bên trong giảm chấn.
Giảm chấn của hệ thống treo trên xe Lacetti là loại giảm chấn ống có tác dụng 2 chiều, 2 lớp vỏ.
- Các kích thước cơ bản của giảm chấn
+ Đường kính xylanh dx, dx = 50(mm).
+ Chiều dài từ ụ hạn chế tới đầu trên của ty đẩy LU, LU = 55 (mm).
Chương 4. HƯỚNG DẪN KHAI THÁC BẢO DƯỠNG HỆ THỐNG TREO XE DAEWOO LACETTI
4.1. Chú ý trong sử dụng hệ thống treo.
Trong quá trình khai thác sử dụng xe, người lái xe là người trực tiếp kiểm tra, đánh giá chất lượng làm việc của hệ thống treo, cũng như tiến hành các công việc bảo dưỡng thường xuyên đối với toàn bộ xe nói chung và với hệ thống treo nói riêng để đảm bảo hệ thống treo làm việc ổn định, tin cậy và bền lâu.
4.2. Chu kì và hình thức bảo dững hệ thống treo.
Trong quá trình khai thác, để đảm bảo cho các cụm, hệ thống luôn trong tình trạng kỹ thuật tốt nhất, người quản lý sử dụng xe cần phải thực hiện tốt công tác kiểm tra bảo dưỡng bao gồm: kiểm tra bảo dưỡng thường xuyên, bảo dưỡng cấp 1 và bảo dưỡng cấp 2, trong đó có các nội dung sau:
4.2.1. Kiểm tra bảo dưỡng thường xuyên.
Làm sạch các bộ phận khỏi bùn, đất bẩn.
Kiểm tra tình trạng kỹ thuật của các bộ phận của hệ thống treo, bánh xe, siết chặt các đai ốc, bu lông bị lỏng.
4.2.3. Bảo dưỡng cấp 2.
Bảo dưỡng cấp 2 được tiến hành sau 30.000 km hoạt động của xe. Ngoài các nội dung như trong bảo dưỡng cấp 1, bảo dưỡng cấp 2 cần tiến hành các công việc sau:
Kiểm tra các giảm chấn thuỷ lực có bị rò rỉ dầu hay không, nếu bị rò dầu thuỷ lực thì phải tháo rời giảm chấn thuỷ lực, kiểm tra và thay các chi tiết bị hỏng, sau đó lắp lại như cũ.
4.3. Một số nội dung bảo dưỡng sửa chữa chính.
4.3.1. Kiểm tra sửa chữa lò xo.
Kiểm tra sơ bộ các lò xo của hệ thống treo bằng cách quan sát các vòng lò xo, chiều cao lò xo khi xe không chất tải và độ cân của xe khi xe đỗ trên đường bằng. Lò xo không được có hiện tượng nứt, gãy, không bị nén đến mức điểm tì trên khung xe chạm mặt tì hạn chế trên cầu xe khi xe không chất tải quá định mức. Độ biến dạng của các lò xo ở hai bên phải bằng nhau (nhìn xe không thấy bị nghiêng lệch sang một bên). Nếu lò xo không đạt các tiêu chuẩn kiểm tra sơ bộ trên, cần tháo ra để kiểm tra, thay mới.
4.3.2. Kiểm tra sửa chữa bộ giảm xóc.
Bộ giảm xóc (giảm chấn) kiểu ống thường có các hư hỏng như chảy dầu, kẹt pít-tông trong ống xilanh (khó dịch chuyển) hoặc lỏng pít-tông trong ống xilanh (dịch chuyển không thấy cản) làm giảm hiệu quả dập tắt dao động.
4.3.5. Kiểm tra, sửa chữa bánh xe.
* Kiểm tra bánh xe:
Kiểm tra bánh xe là để đảm bảo an toàn khi sử dụng tiếp. Lốp xe nếu bị mòn talông với chiều sâu còn lại của rãnh talông dưới 0,8mm thì bắt buộc phải thay mới để đảm bảo an toàn. Một số lốp xe có các đoạn rãnh talông chỉ thị độ mòn lốp, khi các đoạn rãnh này bị mòn hết cần phải thay lốp mới.
4.4. Các hư hỏng thường gặp và cách khắc phục.
4.4.1. Sự thay đổi tình trạng kỹ thuật trong quá trình sử dụng.
a. Hư hỏng bộ phận giảm chấn.
Bộ phận giảm chấn cần thiết làm việc với lực cản hợp lý nhằm dập tắt nhanh chóng dao động thân xe. Hư hỏng giảm chấn dẫn tới thay đổi lực cản này, tức là giảm chấn mất khả năng dập tắt dao động của thân xe, đặc biệt gây nên giảm mạnh độ bám dính trên nền đường.
4.4.3. Quy trình tháo hệ thống treo.
4.4.3.1. Tháo, lắp sửa chữa hệ thống treo trước.
a. Quy trình tháo toàn bộ hệ thống treo trước.
1. Tháo bánh xe.
2. Tháo rời đòn ngang
- Tháo 2 đai ốc 7 và đệm, lực xiết 50 N.m.
- Tháo tấm kẹp 6, tháo đai ốc 5 bắt đầu ngoài đòn ngang với trục ngõng xoay, lực xiết 53 N.m.
b. Quy trình lắp toàn bộ hệ treo trước.
Quy trình lắp ráp được tiến hành theo thứ tự ngược lại, nhưng cần chú ý những điểm sau.
- Các đệm mới trước khi lắp phải được bôi một lớp chất công tác.
- Các đệm cao su của cần đẩy lắp sao cho đúng bề mặt. Trước khi lắp bôi lớp chất lỏng công tác.
KẾT LUẬN
Hệ thống treo là một bộ phận quan trọng của xe, chất lượng của hệ thống ảnh hưởng lớn đến chất lượng hoạt động của xe vì nó phải đảm bảo khả năng êm dịu, an toàn cho người và trang thiết bị, hàng hóa trên xe khi xe vận hành trên các loại địa hình khác nhau. Như vậy hệ thống treo có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng làm việc của xe.
Qua đề tài “Khai thác hệ thống treo trên xe Lacetti” em có thể nhận thấy đây là loại xe có tính năng ưu việt cao, thích hợp với địa hình, khí hậu và điều kiện sử dụng nước ta. Tuy đề tài không được chuyên sâu, mới chỉ dừng lại ở phân tích kết cấu hệ thống treo, tính toán kiểm nghiệm bền một số phần tử của hệ thống treo, hướng dẫn khai thác sử dụng hệ thống treo và mới chỉ là cho riêng một xe cụ thể chưa áp dụng được cho với số lượng lớn các xe hiện nay nhưng em hy vọng nó cũng góp một phần nhỏ vào quá trình nghiên cứu và sử dụng xe Lacetti nói riêng và các loại xe con nói chung.
Qua quá trình làm đồ án tốt nghiệp do trình độ bản thân còn nhiều hạn chế, nên không tránh khỏi những sai sót, rất mong sự góp ý của các thầy giáo trong bộ môn ô tô quân sự cùng đông đảo các bạn đồng nghiệp trong lớp để giúp em nâng cao trình độ chuyên môn của mình.
Cuối cùng em xin chân thành cảm ơn thầy giáo hướng dẫn Thầy: TS….……...…. và toàn thể các thầy giáo trong Bộ môn Ô tô cùng bạn bè đồng nghiệp đã giúp em hoàn thành đồ án tốt nghiệp này.
Em xin chân thành cảm ơn!
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Nguyễn Trường Sinh. Sổ tay vẽ kỹ thuật cơ khí. Nhà xuất bản quân đội nhân dân. Hà Nội 2001.
[2]. Nguyễn Hữu Cẩn, Phan Đình Kiên. Thiết kế và tính toán ô tô máy kéo, Tập 2 Phần II. Nhà xuất bản Đại học và THCN. Hà Nội – 1971.
[3]. Nguyễn Hữu Cẩn, Phan Đình Kiên. Thiết kế và tính toán ô tô máy kéo. Tập 1 - Nhà xuất bản Đại học và THCN. Hà Nội - 1971.
[4]. Vũ Đức Lập. Hướng dẫn thiết kế môn học “ Kết cấu tính toán ô tô quân sự”,. Học viện Kỹ thuật Quân sự. Hà Nội - 1998.
"TẢI VỀ ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ ĐỒ ÁN"