MỤC LỤC
Mục lục..........................................................................................1
Mở đầu.........................................................................................2
Chương 1. Giới thiệu chung về xe Chrysler……………………..3
1.1. Giới thiệu xe Chrysler....................................................... 3
1.2. Đặc tính kỹ thuật xe Chrysler............................................ 4
1.3. Đặc tính một số cụm chính trên xe Chrysler...................... 7
Chương 2. Đặc điểm kết cấu hệ thống phanh xe Chrysler………9
2.1. Khái quát về hệ thống phanh............................................ 9
2.2. Giới thiệu chung về hệ thống phanh xe Chrysler............. 10
2.3. Đặc điểm kết cấu hệ thống phanh xe Chrysler................. 11
Chương 3.Tính toán kiểm nghiệm cơ cấu phanh xe Chrysler....25
3.1. Xác định mô men phanh yêu cầu………………………….25
3.2. Xác định momen phanh mà cơ cấu có thể sinh ra................28
3.3. Tính toán xác định công ma sát riêng……………………...31
3.4. Tính toán xác định áp lực trên bề mặt má phanh………......32
3.5. Tính toán nhiệt trong quá trình phanh………………….......33
Chương 4. Khai thác sử dụng hệ thống phanh xe Chrysler.........35
4.1. Đặt vấn đề............................................................ ..........35
4.2. Yêu cầu chung................................................................ 36
4.3. Nội dung bảo dưỡng phanh xe Chrysler.............. ...........36
4.4. Các hư hỏng - nguyên nhân - cách khắc phục................ .42
Kết luận...................................................................................... 49
Tài liệu tham khảo..................................................................... 50
MỞ ĐẦU
Ô tô ngày nay đã trở thành một phần không thể thiếu trong xã hội. Từ việc vận chuyển hàng hóa, vui chơi, du lịch cho đến lĩnh vực an ninh quốc phòng.v.v.. đều có sự trợ giúp của ngành công nghiệp ô tô. Không những đáp ứng được nhu cầu của con người mà còn góp phần rất lớn trong sự phát triển nền kinh tế của mỗi quốc gia.
Cùng với sự phát triển không ngừng của khoa học kỹ thuật, công nghệ chế tạo ô tô không ngừng được hoàn thiện cải tiến và nâng cao đáp ứng được những mục tiêu chủ yếu về chuyên chở, về tốc độ, độ bền, độ an toàn và tính kinh tế. Sự phát triển của nền kinh tế dẫn đến yêu cầu và mục đích sử dụng ôtô cũng thay đổi, chiếc xe hiện nay không chỉ đơn thuần là một phương tiện chuyên chở mà nó phải đáp ứng các yêu cầu như tính năng an toàn, độ êm dịu thoải mái, tính tiện nghi, kinh tế và thân thiện với môi trường. Do vậy đã có rất nhiều các tiến bộ khoa học kĩ thuật được áp dụng vào công nghệ chế tạo ôtô nhằm nâng cao độ tin cậy, sự tiện nghi, giảm ô nhiễm môi trường...
Trong điều kiện hiện nay, theo thống kê chưa đầy đủ về an toàn giao thông đường bộ trên thế giới và ở nước ta thì số tai nạn do hệ thống phanh kém chất lượng gây ra chiếm 40 - 45 % trong tổng số các vụ tai nạn xảy ra do nguyên nhân kỹ thuật. Do đó mà việc nâng cao khả năng an toàn của ô tô là một trong những vấn đề hàng đầu được xã hội rất quan tâm.
Hệ thống phanh ô tô là một trong những hệ thống quan trọng nhất của ô tô, nó dùng để giảm vận tốc hoặc dừng hẳn ô tô. Từ việc nhận thức được tầm quan trọng của hệ thống phanh, để khai thác tốt và đánh giá được chất lượng của hệ thống phanh qua đó có biện pháp sử dụng thích hợp trong điều kiện hiện nay, chúng ta cần nắm chắc kết cấu và phương pháp sử dụng phanh sao cho có hiệu quả nhất.
Để góp phần thực hiện công việc trên và cũng là đúc rút lại những kiến thức chuyên ngành đã học tôi đã được giao đồ án tốt nghiệp với đề tài:
“Khai thác hệ thống phanh xe Chrysler”.
Đồ án của em được tiến hành với những nội dung sau đây:
- Giới thiệu chung về xe Chrysler.
- Đặc điểm kết cấu hệ thống phanh xe Chrysler.
- Tính toán kiểm nghiệm cơ cấu phanh xe Chrysler.
- Khai thác sử dụng hệ thống phanh xe Chrysler.
Chương 1
GIỚI THIỆU CHUNG VỀ XE CHRYSLER
1.1. Giới thiệu xe Chrysler
Được thành lập vào năm 1925, tập đoàn Chrysler do Walter P. Chrysler, một nhà chế tạo máy nổi tiếng sáng lập ra. Những năm 1930 đã chứng kiến sự táo bạo của Chrysler khi tung ra chiếc xe Airflow có tính “cách mạng” đầu tiên được trang bị động cơ I8, là một trong những chiếc xe được thiết kế ưu tiên các yêu cầu về khí động lực học. Nhờ việc cho ra đời những kiểu mẫu mới, hiệu suất cải tiến, Chrysler ngày nay đã là nhà sản xuất hùng mạnh nhất trong nhóm Big Three. Chrysler Laser/Talon là loại ô tô thể thao 2 chỗ có công thức bánh xe là 4x2 hoặc 4x4, 3 cửa được sản xuất từ năm 1990. Kiểu dáng bên ngoài xe và một số kích thước cơ bản của xe được thể hiện trên hình 1.1 và hình 1.2.
1.2. Đặc tính kỹ thuật xe Chrysler
Đặc tính kỹ thuật của xe Chrysler Laser/Talon 4x2 đời 1990 được trình bày trong Bảng 1.1 [2]
1.3. Đặc tính một số cụm chính trên xe Chrysler
1.3.1. Động cơ
Động cơ xe Chrysler Laser/Talon là loại động cơ xăng 4 kì được bố trí đằng trước và đặt ngang xe. Nó là loại động cơ DOHC, 16 van, bao gồm 4 xilanh bố trí thẳng hàng có thứ tự làm việc là 1-3-4-2 với dung tích công tác theo nhà sản xuất là 1997cc. Có 2 loại động cơ, loại không có turbo và có turbo. Các thông số kỹ thuật động cơ được trình bày ở Bảng 1.1
- Hệ thống cung cấp nhiên liệu: Xe sử dụng hệ thống phun xăng điện tử đa điểm (MPI) với các loại xăng có chỉ số octan là Ron 95, 91, 87, 83. Áp suất đầu ra của bơm xăng là 335 kpa, dung tích bình xăng là 45 lít.
- Hệ thống làm mát: Hệ thống làm mát bằng nước theo phương pháp tuần hoàn cưỡng bức nhờ bơm nước.
1.3.2. Hệ thống điều khiển
a. Hệ thống lái
Hệ thống lái xe chrysler laser/talon bao gồm cơ cấu lái, dẫn động lái và trợ lực lái.
- Cơ cấu lái loại bánh răng trụ thanh răng, trong đó thanh răng làm luôn chức năng của thanh lái ngang trong hình thang lái.
- Dẫn động lái gồm có: vành tay lái, vỏ trục lái, trục lái, truyền động các đăng, thanh lái ngang, cam quay và các khớp nối.
b. Hệ thống phanh
Hệ thống phanh xe chrysler laser/talon bao gồm hệ thống phanh chân và phanh dừng (phanh tay).
Hệ thống phanh chân có dẫn dộng phanh thuỷ lực trợ lực chân không hai dòng chéo nhau, sử dụng cơ cấu phanh đĩa ở cầu trước, cơ cấu phanh đĩa ở cầu sau. Bộ trợ lực phanh và xi lanh chính được ghép với nhau thành một khối.
1.3.3. Hệ thống điện và thiết bị phụ
Hệ thông điện sử dụng điện áp 12V bao gồm:
Máy phát: 12V- 65A
Động cơ khởi động: công suất 1,2 kw
Ắc quy(MF): 12V- 35(Ah)
Hệ thống đèn chiếu sáng và đèn báo hiệu bao gồm: đèn pha, đèn si nhan, đèn phanh, đèn sương mù, đèn soi biển số, đèn trần trong xe, đèn báo áp suất dầu, đèn báo nạp ắc quy, đèn báo mức xăng thấp...
Chương 2
ĐẶC ĐIỂM KẾT CẤU HỆ THỐNG PHANH XE CHRYSLER
2.1. Khái quát về hệ thống phanh
Hệ thống phanh là một trong những hệ thống hết sức quan trọng góp phần quyết định đến tính an toàn giao thông, cũng như tính kinh tế. Trong việc vận chuyển đặc biệt là để đảm bảo an toàn giao thông. Vì vậy ngày 29/05/1995 Chính phủ ban hành Nghị định 36 CP về đảm bảo an toàn giao thông đường bộ và trật tự an toàn giao thông đô thị. Do vậy hiện nay hệ thống phanh ngày càng được cải tiến, các tiêu chuẩn về thiết kế, chế tạo và sử dụng hệ thống phanh ngày càng nghiêm ngặt và chặt chẽ hơn.
Hệ thống phanh trên ôtô cần đảm bảo các yêu cầu sau:
- Có hiệu quả phanh cao nhất ở tất cả các bánh xe nghĩa là đảm bảo quãng đường phanh ngắn nhất khi phanh đột ngột trong trường hợp nguy hiểm;
- Phanh êm dịu trong mọi trường hợp để đảm bảo sự ổn định chuyển động của ôtô;
- Giữ được tỉ lệ thuận giữa lực trên bàn đạp với lực phanh trên bánh xe;
- Có khả năng phanh ôtô khi đứng trong thời gian dài.
2.2. Giới thiệu chung về hệ thống phanh xe Chrysler
Hệ thống phanh xe Chrysler bao gồm hệ thống phanh chính sử dụng dẫn dộng thuỷ lực hai dòng chéo nhau, cơ cấu phanh kiểu đĩa cho cả 4 bánh xe, và hệ thống phanh dừng sử dụng chung cơ cấu phanh với hệ phanh chính ở cầu sau.
Phanh chính (phanh chân) dùng để giảm vận tốc của ô tô hoặc giúp ô tô ngừng chuyển động hoàn toàn, hệ thống dẫn động phanh chân là hệ thống dẫn động thủy lực có cường hóa chân không. Để nâng cao hiệu quả và độ tin cậy, hệ thống phanh được bố trí dẫn động chéo với xilanh chính kép nối tiếp, mỗi dòng dẫn động ra một bánh xe trước và một bánh xe sau theo kiểu so le.
Phanh dừng (phanh tay) sử dụng dẫn động bằng cơ khí kiểu cáp, dùng để cố định xe trên đường khi dừng xe trong thời gian tùy ý hoặc giữ xe đứng yên trên dốc hoặc để phanh xe trong trường hợp khẩn cấp khi hệ thống phanh chân bị hỏng.
2.3. Đặc điểm kết cấu hệ thống phanh xe Chrysler
Phần này trình bày đặc điểm kết cấu của các hệ phanh trên xe Chrysler.
23.1. Đặc điểm kết cấu dẫn động phanh chân
Dẫn động phanh chân xe Chrysler là kiểu dẫn động thuỷ lực hai dòng chéo có trợ lực chân không xi lanh chính kép dạng nối tiếp. Bầu trợ lực bố trí trước xi lanh chính.
Xi lanh phanh chính trong dẫn động phanh xe Chrysler là loại xi lanh chính kép hai pit tông, được lắp đặt nối tiếp với bầu trợ lực phanh. mỗi pit tông điều chỉnh một dòng phanh. Các chi tiết chính của cụm xi lanh phanh chính xem hình 2.3.
Nguyên lí làm việc của xi lanh phanh chính:
Ở trạng thái chưa làm việc cả hai pit tông 10c, 10d đều nằm ở vị trí tận cùng phía bên phải, lúc này các lỗ bù dầu và nạp dầu của cả hai pit tông đều thông với các khoang trước và khoang sau của mỗi pit tông.
Từ hai cửa ra của xi lanh chính, dầu được dẫn động đến các xi lanh bánh xe. Sau khi đã khắc phục được các khe hở thì áp suất dầu trong hệ thống bắt đầu tăng để tạo lực phanh trên các cơ cấu phanh.
Khi nhả bàn đạp phanh dưới tác dụng của các lò xo hồi vị ở cơ cấu phanh, ở bàn đạp phanh và các lò xo hồi vị pit tông trong xi lanh chính các pit tông 10c, 10d được đẩy trả về vị trí ban đầu. Dầu từ xi lanh bánh xe được hồi vị về xi lanh chính, kết thúc quá trình phanh.
Nguyên lý làm việc của trợ lực phanh xe Chrysler gồm 5 trạng thái: Khi không tác động phanh, trạng thái đạp phanh, trạng thái giữ phanh, trạng thái trợ lực tối đa và khi không có chân không.
- Khi không tác động phanh:
+ Van không khí được nối với cần điều khiển van và bị lò xo hồi vị của van không khí kéo về bên phải. Van điều chỉnh bị lò xo van điều chỉnh đẩy sang trái. Điều này làm cho van không khí tiếp xúc với van điều chỉnh.
+ Trong điều kiện này van chân không của thân van bị tách khỏi van điều chỉnh, tạo ra một lỗ thông giữa lỗ A và lỗ B.
- Đạp phanh:
+ Khi đạp bàn đạp chân phanh cần điều khiển van đẩy van không khí làm nó dịch chuyển sang bên trái. Lò xo van điều chỉnh cũng đẩy van không khí dịch chuyển sang bên trái cho đến khi nó tiếp xúc với van chân không. Chuyển động này bịt kín lối thông giữa lô A và lỗ B.
+ Khi van không khí tiếp tục dịch chuyển sang bên trái nó càng rời xa van điều chỉnh, làm cho không khí bên ngoài lọt vào buồng áp suất biến đổi qua lỗ B(Sau khi qua lưới lọc không khí).
- Trợ lực tối đa:
Nếu đạp bàn đạp phanh xuống hết mức, van không khí sẽ dịch chuyển hoàn toàn ra khỏi van điều khiển, buồng áp suất thay đỏi được nạp đầy không khí từ bên ngoài, và độ chênh áp suất giữa buồng áp suất không đổi và buồng áp suất thay đổi là lớn nhát.
- Khi không có chân không:
Nếu vì lí do nào đó mà chân không không tác động vào bộ trợ lực phanh sẽ không có sự chênh lẹch áp suất giữa buồng áp suất không đổ và buồng áp suất thay đổi(vì cả hai sẽ được nạp đầy không khí từ bên ngoài) . Khi bộ trợ lực phanh ở vị trí ngắt pit tông được lò xo màng ngăn đẩy về bên phải.
2.3.2. Đặc điểm kết cấu của cơ cấu phanh cầu trước xe Chrysler
Cơ cấu phanh trước trên xe Chrysler thuộc loại cơ cấu cơ cấu phanh đĩa thông gió, dẫn động bằng thuỷ lực.
Sử dụng cơ cấu phanh đĩa trên xe Chrysler có các đặc điểm sau:
- Tỏa nhiệt tốt: Do phần lớn đĩa phanh tiếp xúc với không khí nên nhiệt sinh ra bởi ma sát dễ dàng tỏa vào không khí và sự chai cứng bề mặt má phanh khó xảy ra. Nó đảm bảo khả năng ổn định phanh ở tốc độ cao.
- Có cấu tạo đơn giản: Cơ cấu phanh đĩa có cấu tạo rất đơn giản nên việc kiểm tra thay thế má phanh đặc biệt dễ dàng.
Đĩa phanh : xe Chrysler dạng đặc được bắt chặt với moayơ bánh xe bằng bu lông. Đĩa phanh trước xe Chrysler là tấm thép tròn có đường kính 256 mm và chiều dày là 24mm.
Cấu tạo đĩa phanh được thể hiện trên hình 2.7
Pit tông phanh không tác dụng trực tiếp vào xương của má phanh mà tác dụng qua 2 lớp vỏ kim loại có tác dụng chống ồn. Cấu tạo xem trên hình 2.8.
Càng phanh : được thể hiện trên hình 2.9 là nơi để bố trí các pit tông, các má phanh và một số chi tiết khác của cơ cấu phanh, nó cũng tham gia vào quá trình phanh xe khi người lái tác dụng bàn đạp phanh.
Pit tông : cơ cấu phanh đĩa: trên xe Chrysler có đường kính 53.9mm, cấu tạo được thể hiện trên hình 2.10.
2.3.3. Đặc điểm kết cấu cơ cấu phanh cầu sau xe Chrysler
Cơ cấu phanh sau trên xe Chrysler thuộc loại cơ cấu phanh đĩa liền khối. Cấu tạo chung được thể hiện qua hình 2.12 :
Phanh có khả năng tản nhiệt nhanh, phục hồi nhanh chóng lực phanh ẩm ướt và có khả năng ổn định lực phanh. Hệ thống phan được trang bị thiết bị tự động điều chỉnh khe hở giữa má phanh và đĩa phanh khi không tác dụng và bàn đạp. Đĩa phanh trước xe Chrysler là tấm thép tròn có đường kính 265 mm và chiều dày là 10mm.
Cơ cấu phanh bánh sau xe Chrysler cũng tương tự như cơ cấu phanh bánh trước nhưng có kết hợp cả cơ cấu phanh dừng. Có cơ cấu tự động điều chỉnh khe hở giữa má phanh và đĩa phanh.
Xi lanh bánh xe được đúc liền càng phanh. Trong xi lanh được lắp lò xo, pit tông, phớt pit tông (cúp pen) bằng cao su chịu dầu, phía trong pít tông có cơ cấu tự điều chỉnh khe hở (Hình 2.13). Đường kính xi lanh bánh xe (phanh sau) trên xe Chrysler là 30.1mm.
Các cơ cấu đặc biệt : bao gồm bộ kẹp phanh tay, cơ cấu tự động điều chỉnh khe hở giữa má phanh và đĩa phanh.
Bộ kẹp phanh : Phanh tay được thiết kế bên trong bộ kẹp này và được trang bị cơ cấu tự động điều chỉnh khe hở má phanh va đĩa phanh khi má phanh bị mòn
Khi thôi đạp phanh, áp lực dầu trong pít tông đang dịch chuyển sang trái, sự dịch chuyển này sinh ra lực đẩy vào ống thép làm nó quay trên vít tự chỉnh. Độ lớn mà ống thép di chuyển được trên vít chính là độ mòn của má phanh.
2.3.4. Đặc điểm kết cấu của dẫn động hệ thống phanh dừng
Hệ thống phanh dừng gồm có các chi tiết chính như: Cần kéo (1), cáp dẫn động (2), cơ cấu phanh (3). Hệ thống phanh dừng trên xe Chrysler được bố trí xen kẽ với hệ thống phanh đĩa ở các bánh xe cầu sau. Nó được dẫn động cơ khí kiểu cáp. Hình 2.15 là các chi tiết của hệ thống dẫn động phanh dừng trên xe Chrysler.
Phanh tay là một hệ thống phanh thứ hai dùng để giữ xe đứng yên tại vị trí. Nó là một cơ cấu phanh độc lập. Để có thể giữ xe tại vị trí ta chỉ cần bố trí lực phanh ở hai bánh là đủ. Cần phanh tay được đặt gần vị trí người lái. Để sử dụng ta dùng lực kéo cần phanh, lực kéo cần sẽ được truyền tới cơ cấu phanh đặt dưới bánh xe thông qua hệ thống cáp nối để phanh bánh xe.
Khi nhả cẩn phanh tay, lực nén của lò xo hồi vị đẩy vít tự chỉnh và pít tông trở lại vị trí ban đầu. Lúc này phanh tay được nhả.
Trong suốt quá trình làm việc, lò xo ly hợp ngăn chặn sự quay của ống thép vì thế lực mà cẩn phanh tay sinh ra được chuyển tới pít tông thông qua vít tự chỉnh.
Chương 3
TÍNH TOÁN KIỂM NGHIỆM CƠ CẤU PHANH XE CHRYSLER
3.1. Xác định mô men phanh yêu cầu
Mô men phanh cần sinh ra được xác định từ điều kiện đảm bảo hiệu quả phanh lớn nhất. tức là sử dụng hết lực bám để tạo lực phanh. Muốn đảm bảo điều kiện đó. lực phanh sinh ra cần phải tỷ lệ thuận với các phản lực tiếp tuyến tác dụng lên bánh xe.
Mô men phanh ở cơ cấu phanh trước :
Ta có:
Mp1 - Mômen ở cơ cấu phanh trước
Pp1 - Lực phanh tác dụng lên cơ cấu phanh trước
Mp2 - Mômen ở cơ cấu phanh sau
Pp2 - Lực phanh tác dụng lên cơ cấu phanh sau
Z1 - Phản lực của mặt đường tác dụng cầu trước
Trọng lượng toàn bộ của xe : Ga = 1620 [kg] = 16200 [N]
Phân bố cầu trước : G1 = 930 [kg] = 9300 [N]
Phân bố cầu sau: G2 = 690 [kg] = 6900 [N]
Chiều dài cơ sở : Lo = 2470 [mm]
rbx - Bán kính làm việc của bánh xe . rbx = 270 [mm]
hg - chiều cao trọng tâm của xe [mm]
a - khoảng cách từ trọng tâm đến tâm cầu trước [mm]
b - khoảng cách từ trọng tâm đến tâm cầu sau [mm]
Mô men phanh của mỗi bánh xe cầu trước Mp1 :
Thay giá trị vào các công thức (3-2) ta được : Mp1 =1255,5e+816,075e1
+ Ðối với cơ cấu phanh sau :
Mô men phanh của mỗi bánh xe cầu sau Mp2 :
Thay các giá trị trên vào công thức (3 - 4) ta được : Mp2 =1255,5e+816,075e2
Thay giá trị vào các công thức (3.6) và (3.7) ứng với các giá trị hệ số bám giữa lốp với mặt đường j ( 0,1- 0,8) ta có quan hệ mô men phanh lý thuyết giữa cầu trước và sau được cho ở bảng 3-1 và biểu diễn trên đồ thị đặc tính phanh xe Chrysler như trên hình 3-2.
Qua bảng trên ta thấy :
Hệ số bám của bánh xe với đường tỷ lệ thuận với mômen phanh sinh ra ở các cầu.
Khi hệ số bám của bánh xe với đường có giá trị lớn hơn thì mômen phanh sinh ra ở cầu trước lớn hơn mômen phanh sinh ra ở cầu sau.
Mô men phanh sinh ra tỷ lệ thuận với lực phanh trên các cầu.
3.2. Xác định mô men phanh mà cơ cấu phanh có thể sinh ra
Ðể đạt được mục đích của đường đặc tính lý tưởng nêu trên trong thực tế là không thể thực hiện được; vì mô men phanh do cơ cấu phanh sinh ra thường tỷ lệ bậc nhất với áp suất dầu trong hệ thống. Do vậy quan hệ giữa mô men do cơ cấu phanh tạo ra đối với cầu sau và cầu trước cũng là tỷ lệ bậc nhất (tuyến tính). Ðể thấy rõ tính chất này. ta xét mô men phanh thực tế do các cơ cấu phanh sinh ra cho bánh xe.
+ Đối với cơ cấu phanh trước:
Giả sử rằng có lực P tác dụng lên vòng ma sát với bán kính trong là R1 và bán kính ngoài là R2
Ta có:
m -hệ số ma sát. m = 0,3
R1-bán kính trong của đĩa ma sát. R1 = 0,032 [m]
R2-bán kính ngoài của đĩa ma sát. R2 = 0,128 [m]
P-lực ép lên đĩa má phanh` [N]
Với :
i - số lượng xi lanh. i = 1 .
d- đường kính xi lanh bánh xe . d = 53,9 [mm ]
p - áp suất dầu . p = 10,5.106 [N]
Thay số vào (3.11) : P = 23946,19 [N]
Vậy mô men phanh mà cơ cấu phanh trước có thể sinh ra là : Mpt = 643,67 [N.m]
+ Đối với cơ cấu phanh sau:
Tương tự như cơ cấu phanh trước
Giả sử rằng có lực P tác dụng lên vòng ma sát với bán kính trong là R1 và bán kính ngoài là R2
Ta có:
m -hệ số ma sát . m = 0,3 .
R1-bán kính trong của đĩa ma sát . R1 = 0,044 [m]
R2-bán kính ngoài của đĩa ma sát. R2 = 0,1325 [m]
P -lực ép lên đĩa má phanh [N]
Với :
i - số lượng xi lanh . i = 1 .
d - đường kính xi lanh bánh xe . d = 31,1 [mm ] .
p - áp suất dầu . p = 10,5.106 [N]
thay số vào (3.13) : P = 7972,22 [N]
Vậy mô men phanh mà cơ cấu phanh sau có thể sinh ra là : Mpt= 228,75 [N.m]
Ta thấy ở cùng một hệ số bám mô men phanh thực tế luôn lớn hơn mô men phanh yêu cầu. Vậy mô men phanh đạt yêu cầu đặt ra.
3.3. Tính toán xác định công ma sát riêng
Công ma sát riêng được xác định trên cơ sở má phanh thu toàn bộ động năng của ô tô ở vận tốc nào đó.
Ta có:
G : Trọng lượng toàn bộ của ô tô khi đầy tải G = 15,8922 [KN ]
V0: Vận tốc của ô tô khi bắt đầu phanh [ m/s ].
(Lấy V0 = 80 [km/h] = 22,2 [m/s] ).
g : Gia tốc trọng trường, g = 9,81
R : Bán kính ngoài của tấm ma sát R= 145 [mm]
r : Bán kính trong của tấm ma sát r = 85 [mm]
Thay các giá trị vào công thức (3.14) ta có:
Fz = 0,06 m2
Lms = 6653,34 [KNm/m2]
Trị số cho phép công ma sát riêng đối với cơ cấu phanh như sau :
Ô tô du lịch [Lms] = 4000 - 15000 [KNm/m2]
Do vậy công ma sát riêng tính trên thoả mãn điều kiện cho phép.
Thời hạn phục vụ của má phanh phụ thuộc vào công ma sát riêng, công ma sát càng lớn thì nhiệt độ phát ra càng lớn má phanh chóng bị hỏng.
3.4. Tính toán xác định áp lực trên bề mặt má phanh
Giả thiết áp suất trên bề mặt má phanh phân bố đều .
+ Đối với cơ cấu phanh bánh trước : q1 = 29899,21 N.m2
+ Đối với cơ cấu phanh bánh trước : q2 = 1062,56 N.m2
Giá trị cho phép áp suất trên bề mặt má phanh là : q < [q]=1,2 - 2,0 [MN/m2].
Do đó áp suất trên bề mặt tính toán các má phanh thoả mãn.
3.5. Tính toán nhiệt trong quá trình phanh
Trong quá trình phanh, động năng của ô tô chuyển thành nhiệt năng của đĩa phanh và các chi tiêt khác một phần thoát ra môi trường không khí.
Ta có:
G = 1620 kg = 15892,2 [N]
g : Gia tốc trọng trường , g = 9,81
V1, V2: Vận tốc ban đầu và vận tốc cuối quá trình phanh. Lấy V1 = 30 [km/h] = 8,3[m/s] ; V2 = 0
C : Nhiệt dung riêng của chi tiết bị nung nóng. Đối với thép , gang thì C = 500[J/kg.độ].
K : Hệ số truyền nhiệt của đĩa phanh ra ngoài không khí.
Số hạng thứ nhất ở vế phải phương trình là năng lượng nung nóng đĩa phanh. Còn số hạng thứ hai là phần năng lượng truyền ra không khí. Khi phanh ngặt với thời gian ngắn năng lượng truyền ra môi trường coi như không đáng kể, cho nên số hạng thứ hai có thể bỏ qua.
Thay các giá trị vào công thức (3.17) ta được : t = 3,480C
Đối với xe con phanh ở 30 km/h thì độ tăng nhiệt độ cho phép không lớn hơn 150C. Do đó nhiệt độ tính ở trên là thoả mãn yêu cầu.
Chương 4
KHAI THÁC SỬ DỤNG HỆ THỐNG PHANH XE CHRYSLER
4.1. Đặt vấn đề
Việc bảo quản bảo dưỡng xe là việc làm thường xuyên liên tục của người lái xe và thợ sửa chữa, nhất là đối với người sử dụng xe đó. Có bảo quản bảo dưỡng xe thường xuyên mới kịp thời phát hiện khắc phục những hư hỏng của xe đồng thời bảo đảm tốt các yêu cầu làm việc của các chi tiết, cụm chi tiết trên xe , đảm bảo cho xe có thể hoạt động luôn tốt trong mọi điều kiện đồng thời nâng cao tính năng kinh tế, khả năng đảm bảo an toàn cho người, hàng hóa, phương tiện.
Tiến hành chăm sóc bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa các hệ thống trên xe đều phải tuân theo một qui trình công nghệ nhất định. Hệ thống phanh trên xe ôtô cũng là hệ thống đòi hỏi phải chăm sóc, bảo quản, bảo dưỡng thường xuyên và đúng yêu cầu kỹ thuật.
Hệ thống phanh trên xe luôn có thể xảy ra những hư hỏng làm mất khả năng điều khiển của xe. Do đó có thể gây ra nhiều tai nạn bất ngờ gây thiệt hại đến tính mạng tài sản của mọi người.
4.2. Yêu cầu chung
Bảo dưỡng là tổng hợp các biện pháp tổ chức công nghệ và quản lý kỹ thuật, nhằm duy trì tình trạng KT tốt của xe và kéo dài tuổi thọ của nó.
Trong quá trình khai thác bảo dưỡng sửa chữa hệ thống phanh phải đảm bảo được các yêu cầu chung như sau:
Hệ thống phanh làm việc tốt, điều khiển nhẹ nhàng, khe hở má phanh phải được đảm bảo và được kiểm tra thường xuyên.
Trong quá trình tháo lắp bảo dưỡng hệ thống phanh phải giữ vệ sinh không để chi tiết hỏng nặng thêm hoặc để lẫn vào nhau.
4.2. Nội dung bảo dưỡng phanh trên xe Chrysler
4.2.1. Bảo dưỡng kỹ thuật hệ thống phanh
Lịch bảo dưỡng hệ thống phanh:
- Dầu phanh: 30.000km thay, hoặc 18 tháng
- Cáp dẫn động phanh tay: kiểm tra, lau chùi, điều chỉnh, thay thế (nếu cần)
- Hành trình tự do bàn đạp phanh: Kiểm tra, điều chỉnh (nếu cần)
- Má phanh: Kiểm tra. thay thế (nếu cần)
- Bảo dưỡng kỹ thuật 1:
Ngoài nội dung bảo dưỡng ngày, cần làm thêm những công việc sau:
Kiểm tra hành trình tự do của bàn đạp phanh, nếu cần thì điều chỉnh lại kiểm tra mức dầu phanh
- Bảo dưỡng kỹ thuật 2:
Ngoài công việc của bảo dưỡng 1, cần làm thêm những công việc sau.
Kiểm tra tình trạng má phanh, các lò xo hồi vị của các phanh bánh xe, bơm phanh và xi lanh phanh.
4.2.2. Qui trình tháo lắp và kiểm tra
Qui trình tháo lắp và kiểm tra được thể hiện như bảng 4.1.
4.3 Các hư hỏng - nguyên nhân - cách khắc phục
Các hư hỏng - nguyên nhân - cách khắc phục thể hiện như bảng 4.2.
KẾT LUẬN
Sau một thời gian nghiên cứu tham khảo tài liệu, với sự giúp đỡ tận tình của thầy giáo: TS…………….. cùng các thầy trong Bộ môn ôtô Quân sự, Khoa Động lực - Học viện Kỹ thuật và các bạn cùng lớp em đã hoàn thành đồ án tốt nghiệp được giao với các nội dung cơ bản sau:
- Tìm hiểu về xe ôtô Chrysler.
- Nghiên cứu các đặc điểm kết cấu và nguyên lý làm việc của hệ thống phanh ôtô Chrysler.
- Tính toán kiểm nghiệm cơ cấu phanh xe ôtô Chrysler.
- Đưa ra những lưu ý về kiểm tra, điều chỉnh và cách khắc phục các hư hỏng thông thường của hệ thống phanh ôtô Chrysler trong quá trình sử dụng.
Hệ thống phanh trên xe Chrysler được bố trí hệ thống phanh theo một sơ đồ bố trí tương đối phổ biến, được sử dụng trên nhiều loại xe. Trong kết cấu có nhiều đặc điểm đặc biệt đòi hỏi người sử dụng phải nắm chắc trong quá trình khai thác sử dụng xe. Để tiện cho việc khai thác, sử dụng hệ thống phanh đề tài đã nêu ra một số chú ý trong quá trình tháo lắp bảo dưỡng hệ thống phanh của xe Chrysler.
Bản thân em đã cố gắng trong việc tìm kiếm tài liệu và khảo các xe tương tự để hoàn thành nhiệm vụ được giao, tuy nhiên do khả năng và thời gian có hạn nên đồ án tốt nghiệp của em không tránh khỏi được thiếu sót. Rất mong các thầy và các bạn đồng nghiệp đóng góp ý kiến.
Em xin chân thành cảm ơn!
..., ngày … tháng … năm 20…
Sinh viên thực hiện
………………..
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Hướng dẫn đồ án môn học ô tô ‘’ Lý thuyết kết cấu và tính toán ô tô quân sự ’’. (Tập IV)
Trường Đại học kỹ thuật quân sự – 1977
[2]. Hướng dẫn sửa chữa và bảo dưỡng xe Chrysler Laser/Talon 1990
[3]. Nguyễn Hữu Cẩn , Dư Quốc Thịnh
Thiết kế tính toán ôtô máy kéo. NXB Khoa học và Kỹ thuật. - 2005
[4]. Nguyễn Phúc Hiểu, Võ Văn Hường.
Lý thuyết ôtô quân sự. Học Viện Kỹ Thuật Quân Sự -1983
[6]. Phạm Đình Vi, Vũ Đức Lập.
Cấu tạo ôtô quân sự tập 1, 2 Học Viện Kỹ Thuật Quân Sự -1995
[7]. Phạm Vỵ - Dương Ngọc Khánh
Bài giảng cấu tạo ôtô Đại Học Bách Khoa Hà Nội -2004
[8]. Vũ Đức Lập
Ứng dụng máy tính trong tính toán xe quân sự. NXBQĐND 2001
"TẢI VỀ ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ ĐỒ ÁN"