MỤC LỤC
DANH MỤC........................................................................................................................................................4
LỜI NÓI ĐẦU.....................................................................................................................................................7
Chương 1: GIỚI THIỆU CHUNG XE KIA SELTOS..........................................................................................8
1.1. Giới thiệu chung về xe Kia Seltos...............................................................................................................8
1.2. Đặc tính kỹ thuật xe Kia Seltos...................................................................................................................9
1.2.1. Thông số kỹ thuật của xe Kia seltos.........................................................................................................9
1.2.2. Những hệ thống, tổng thành cơ bản trên xe Kia Seltos..........................................................................11
1.2.2.1. Động cơ...............................................................................................................................................11
1.2.2.2. Hệ thống truyền lực.............................................................................................................................12
1.2.2.3. Hệ thống treo.......................................................................................................................................12
1.2.2.4. Hệ thống lái..........................................................................................................................................13
1.2.2.5. Hệ thống phanh...................................................................................................................................13
1.2.2.4. Hệ thống điện......................................................................................................................................14
1.2.2.4. Thiết bị phụ..........................................................................................................................................14
Chương 2: PHÂN TÍCH ĐẶC ĐIỂM KẾT CẤU HỆ THỐNG TREO XE KIA SELTOS...................................15
2.1. Khái quát chung về hệ thống treo trên xe ô tô........................................ ..................................................15
2.1.1. Công dụng..............................................................................................................................................15
2.1.2. Yêu cầu...................................................................................................................................................15
2.2. Phân tích kết cấu hệ thống treo xe Kia Seltos...........................................................................................16
2.2.1. Kết cấu treo trước...................................................................................................................................16
2.2.1.1. Lò xo trụ...............................................................................................................................................18
2.2.1.2. Bộ phận dẫn hướng.............................................................................................................................18
2.2.1.3. Giảm chấn............................................................................................................................................19
2.2.1.4. Thanh ổn định ngang............................................................................................................................19
2.2.1.5. Các bộ phận khác.................................................................................................................................20
2.2.1.6. Mối quan hệ động học của hệ treo Mc.Pherson...................................................................................20
2.2.2. Kết cấu treo sau.......................................................................................................................................21
2.2.2.1. Lò xo trụ................................................................................................................................................22
2.2.2.2. Dầm xoắn..............................................................................................................................................22
2.2.2.3. Giảm chấn.............................................................................................................................................23
2.2.3. Góc đặt bánh xe.......................................................................................................................................26
Chương 3: KHAI THÁC BẢO DƯỠNG VÀ SỬA CHỮA HỆ THỐNG TREO TRÊN XE KIA SELTOS..........29
3.1. Tính toán kiểm nghiệm hệ thống treo trên xe Kia Seltos............................................................................29
3.1.1. Mục đích và nội dung tính toán kiểm nghiệm...........................................................................................29
3.1.1.1. Mục đích................................................................................................................................................29
3.1.1.2. Nội dung................................................................................................................................................29
3.1.2. Các thông số kỹ thuật và tính toán kiểm nghiệm.....................................................................................29
3.1.2.1. Các thông số và đặc tính kỹ thuật của xe Kia Selto..............................................................................29
3.1.2.2. Xác định các thông số cơ bản của hệ thống treo trước........................................................................30
3.1.2.3. Các thông số hình học của hệ thống treo trước....................................................................................32
3.1.2.4. Động lực học hệ thống treo trước.........................................................................................................32
3.1.2.5. Tính toán kiểm nghiêm bền một số bộ phận của hệ thống treo............................................................35
3.2. Hướng dẫn bảo dưỡng kỹ thuật hệ thống treo xe Kia Seltos.....................................................................42
3.2.1. Những vấn đề trong quá trình khai thác và bảo dưỡng hệ thống treo.....................................................42
3.2.1.1. Những vẫn đề trong quá trình khai thác và sử dụng xe....................................................................... 42
3.2.1.2. Quy trình và những vẫn đề trong quá trình bảo dưỡng định kì............................................................ 43
3.2.2. Các hư hỏng, cách khắc phục và các thông số chẩn đoán hệ thống treo...............................................45
3.2.2.1. Hư hỏng bộ phận giảm chấn................................................................................................................ 45
3.2.2.2. Hư hỏng bộ phận đàn hồi......................................................................................................................47
3.2.2.3. Hư hỏng bộ phận dẫn hướng................................................................................................................47
3.2.2.4. Hư hỏng đối với bánh xe ......................................................................................................................48
3.2.2.5. Hư hỏng đối với thanh ổn định..............................................................................................................48
3.2.2.6. Thông số chẩn đoán............................................................................................................................ 48
3.2.2.7. Hư hỏng và nguyên nhân gây hư hỏng............................................................................................... 50
3.2.3. Quy trình tháo lắp, kiểm tra, sửa chữa bảo dưỡng hệ thống treo trước.................................................53
3.2.3.1. Tháo kiểm tra sửa chữa giảm chấn trước........................................................................................... 53
3.2.3.2. Tháo lắp, kiểm tra đòn treo dưới......................................................................................................... 56
3.2.3.3. Tháo lắp, kiểm tra thanh ổn định cầu trước........................................................................................ 57
3.2.4. Quy trình tháo lắp, kiểm tra, sửa chữa bảo dưỡng hệ thống treo sau ...................................................60
3.2.4.1. Tháo lắp, kiểm tra lò xo và giảm chấn sau.......................................................................................... 60
3.2.4.2. Tháo lắp kiểm tra dầm xoắn................................................................................................................ 61
3.2.5. Các vấn đề về góc đặt bánh xe và bánh xe........................................................................................... 64
3.2.5.1. Góc đặt bánh xe.................................................................................................................................. 64
3.2.5.2. Lốp và áp suất lốp............................................................................................................................... 65
KẾT LUẬN........................................................................................................................................................67
TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................................................................................68
LỜI NÓI ĐẦU
Ôtô là một loại phương tiện vận tải đường bộ thông dụng, có nhiều ưu việt trong sử dụng. Ở Việt Nam hiện nay đang sử dụng rộng rãi nhiều loại ôtô để phục vụ các ngành kinh tế quốc dân và quân đội. Trong đó phải kể đến dòng xe KIA nói chung và xe Kia Seltos nói riêng.
Kia Seltos là mẫu xe kết hợp giữa giữa thiết kế đẹp, tạo ấn tượng với tính năng, trang bị hữu dụng và công nghệ, tiện ích hiện đại. Thiết kế phía trước ấn tượng, lưới tản nhiệt đặc trưng nối liền với dãy đèn LED đi cùng kết cấu đa tầng độc đáo cùng họa tiết điêu khắc hoa văn kim cương mang đến vẻ ngoài sang trọng cùng phong cách mạnh mẽ và hiện đại của thế hệ sản phẩm mới.
Với mục đích nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng xe thông qua việc khai thác kết cấu, nguyên lý làm việc của các cụm, hệ thống trên xe, cũng như chế độ bảo dưỡng sửa chữa xe. Tôi được giao đề tài tốt nghiệp “ Khai thác hệ thống treo xe Kia Seltos”. Các nội dung của đề tài cung cấp những kiến thức cần thiết về hệ thống treo, phương pháp tính toán kiểm nghiệm hệ thống treo, bên cạnh đó đề tài còn mang một nội dung như một tài liệu hướng dẫn sử dụng, bảo dưỡng, sửa chữa.
Dưới sự hướng dẫn tận tình của thầy giáo: Thạc sĩ …………….. đến nay đồ án của tôi đã hoàn thành đúng tiến độ và khối lượng công việc được giao. Nhưng do thời gian có hạn, kinh nghiệm bản thân còn hạn chế nên đồ án này không tránh khỏi những sai sót, tôi rất mong nhận được những ý kiến góp ý sửa sai của các thầy trong bộ môn và các đồng chí để đồ án này được hoàn thiện hơn, qua đó giúp tôi củng cố thêm kiến thức cho bản thân.
Xin chân thành cảm ơn !
TP. Hồ chí minh, ngày … tháng … năm 20…
Học viên thực hiện
………...……
Chương 1
GIỚI THIỆU CHUNG XE KIA SELTOS
1.1. Giới thiệu chung về xe Kia Seltos
Kia là hãng xe hơi lâu đời nhất ở Hàn Quốc. Đây là hãng sản xuất xe ô tô hàng đầu với hàng chục ngàn công nhân, cung cấp cho thị trường những chiếc xe ô tô có chất lượng tốt nhất với giá thành hợp lý.
Âm đầu tiên “KI” trong từ “KIA” có nghĩa là ”Vươn ra thế giới”. Âm thứ hai “A” nghĩa là “Châu Á”. Như vậy “KIA” nghĩa là: “Từ châu Á vươn ra Thế giới”.
Ô tô Kia Seltos là loại xe được nhập khẩu nguyên chiếc từ Hàn Quốc hoặc lắp ráp tại Công Ty TNHH sản xuất và lắp ráp Trường Hải - KIA. Linh kiện được nhập đồng bộ từ hãng KIA thuộc tập đoàn KIA- Hàn Quốc. Kia Seltos là loại xe SUV, có công thức bánh xe là 4x2, cầu trước chủ động.
Seltos sở hữu một không gian nội thất độc đáo, không gian lái năng động, công nghệ cao. Nét đặc trưng riêng biệt như cụm hiển thị 3 đồng hồ quan sát rõ ràng và màn hình điều khiển với ánh sáng hơi đỏ tô điểm màu sắc hài hòa trong không gian nội thất tinh tế.
1.2. Đặc tính kỹ thuật xe Kia Seltos
1.2.1. Thông số kỹ thuật của xe Kia seltos
Xe Kia Seltos có một số thông số kỹ thuật chính như bảng 1.1.
1.2.2. Những hệ thống, tổng thành cơ bản trên xe Kia Seltos
1.2.2.1. Động cơ
Xe trang bị động cơ Kappa 1.4 T-GD mạnh mẽ với nhiều tính năng mới, cải thiện được hiệu suất làm việc.
1.2.2.2. Hệ thống truyền lực
Hệ thống truyền lực làm nhiệm vụ truyền mô men xoắn từ động cơ đến các bánh xe chủ động đảm bảo thắng được lực cản tổng cộng của đường và lực cản của gió, thực hiện quá trình chuyển động của xe. Xe Kia Seltos được trang bị hệ thống truyền động có một cầu trước chủ động. Hộp số 7 cấp ly hợp kép hiện đại, tiết kiệm nhiên liệu.
1.2.2.5. Hệ thống phanh
- Xe Kia Seltos gồm có phần phanh chân và phần phanh tay:
+ Phanh chân dung để điều chỉnh tốc độ xe chạy trên đường.
+ Phanh tay dùng để dừng xe tại chỗ
1.2.2.4. Thiết bị phụ
Kia Seltos là xe theo xu hướng khách hàng trẻ, năng động, chính vì vậy nó được trang bị các thiết bị phụ, đảm bảo cho việc lái xe an toàn hơn, tăng cảm giác trải nghiệm lái, phù hợp hơn với nhu cầu của khách hàng.
Kết luận chương 1: Với những ưu thế về mặt thiết kế, trang bị tiện nghi hậu hĩnh, nội thất rộng rãi và động cơ mạnh mẽ đi cùng nhiều tùy chọn phiên bản, KIA Seltos đã tạo được chỗ đứng vững chắc trong phân khúc SUV. Đây sẽ là lựa chọn phù hợp với yêu cầu cao về thẩm mỹ nhưng không gian phải rộng và an toàn dành cho gia đình. Đây là mẫu xe đang được ưu chuộng hiện nay trên thị trường.
Chương 2
PHÂN TÍCH ĐẶC ĐIỂM KẾT CẤU HỆ THỐNG TREO XE KIA SELTOS
2.1. Khái quát chung về hệ thống treo trên xe ô tô
2.1.1. Công dụng
- Hệ thống treo là tập hợp tất cả các cơ cấu để nối đàn hồi khung hoặc vỏ ô tô với các cầu và hệ thống chuyển động. Nhiệm vụ của hệ thống treo là làm giảm tải trọng động và dập tắt các dao động của bộ phận được treo.
- Hệ thống treo nói chung gồm ba bộ phận chính: Bộ phận đàn hồi, bộ phận hướng, và bộ phận giảm chấn. Mỗi bộ phận đảm nhận nhiệm vụ và chức năng riêng biệt.
- Ngoài ba bộ phận chính trên trong hệ thống treo của các ôtô du lịch còn có thêm bộ phận phụ nữa là bộ phận ổn định ngang. Bộ phận này có tác dụng làm giảm độ nghiêng và các dao động góc ngang của thùng xe.
2.1.2. Yêu cầu
- Hệ thống treo phải đảm bảo được các yêu cầu cơ bản sau :
+ Đặc tính đàn hồi của hệ thống treo (đặc trưng bởi độ võng tĩnh ft, và hành trình động fđ) phải đảm bảo cho xe có độ êm dịu cần thiết khi chạy trên đường tốt và không bị va đập liên tục lên các ụ hạn chế khi chạy trên đường xấu, đường không bằng phẳng với tốc độ cho phép, khi xe quay vòng tăng tốc hoặc phanh thì vỏ xe không bị nghiêng, ngửa hay chúc đầu.
+ Đặc tính động học, quyết định bởi bộ phận dẫn hướng phải đảm bảo cho xe chuyển động ổn định và có tính điều khiển.
+ Đảm bảo cho chiều rộng cơ sở và góc đặt các trục quay đứng của bánh xe dẫn hướng không đổi hoặc thay đổi không đáng kể.
2.2. Phân tích kết cấu hệ thống treo xe Kia Seltos
2.2.1. Kết cấu treo trước
Với đặc điểm động cơ đặt trước nằm ngang, hộp số cũng đặt nằm ngang, cầu trước chủ động dẫn hướng. Hệ thống treo trước của xe Kia Seltos sử dụng hệ thống treo độc lập kiểu Macpherson với một số thông số như bảng 2.2.
Hệ thống treo MacPherson được xem là một cấu trúc quan trọng trong cấu trúc va chạm phía trước của ô tô nên việc chế tạo những chiếc xe vượt qua các vụ va chạm chồng chéo nhỏ nghiêm ngặt hơn sẽ dễ dàng hơn với hệ thống treo độc lập xương đòn kép.
Nhược điểm: Hệ thống treo macpherson có bánh xe lắc ngang so với mặt đường. Độ chụm của xe dễ bị lệch hơn và chủ xe cần đi kiểm tra góc đặt bánh xe nhiều hơn.
Thanh ổn định (5) có kết cấu dạng chữ U, thân được bắt với khung gầm thông qua hai gối cao su, đầu còn lại được liên kết gián tiếp với vỏ giảm chấn thông qua một thanh giằng.
2.2.1.1. Lò xo trụ
Lò xo được làm từ dây thép lò xo, là một loại thép đặc biệt, được quấn thành hình ống. Khi đặt tải lên lò xo, dây lò xo sẽ bị xoắn do ống lò xo bị nén. Lúc này năng lượng ngoại lực được dự trữ trong lò xo và va đập được giảm bớt.
2.2.1.2. Bộ phận dẫn hướng
Đòn treo dưới được chế tạo từ thép có độ cứng cao, có dạng hình chữ A gồm ba khớp nối: 2 khớp nối với khung xe (đỡ động cơ). Đòn treo dưới bảo đảm chuyển dịch của bánh xe và xác định đặc tính chuyển dịch của nó đối với khung vỏ xe. Bộ phận dẫn hướng để truyền lực dọc, lực ngang và mô men của chúng từ đường lên các bánh xe.
2.2.1.3. Giảm chấn
Giảm chấn sử dụng trên hệ thống treo cầu trước của xe Kia Seltos là giảm chấn dầu loại đòn. Với kích thước nhỏ gọn, phía trên giảm chấn sử dụng một ống cao su, giảm thiểu bụi bẩn xâm nhập vào bên trong giảm chấn. Trên hệ thống treo này, giảm chấn được lồng vào bên trong của lò xo, làm giảm thiểu không gian sử dụng.
2.2.1.5. Các bộ phận khác
Các gối đỡ cao su: làm chức năng liên kết mềm. Nó có mặt ở hầu hết các mối
ghép với khung vỏ. Ngoài chức năng liên kết, nó còn có tác dụng chống rung truyền
từ bánh xe lên, giảm tiếng ồn cho khoang người ngồi
2.2.1.6. Mối quan hệ động học của hệ treo Mc.Pherson
Trong hệ thống treo nói chung, và hệ treo của cầu dẫn hướng nói riêng, các góc đặt bánh xe có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Chúng phải đảm bảo cho quá trình điều khiển ôtô nhẹ nhàng, chính xác, không gây lực cản lớn.
2.2.2. Kết cấu treo sau
Hệ thống treo sau của xe Kia Seltos là hệ thống treo phụ thuộc kiểu đòn kéo với dầm xoắn (Torsion Beam Axle) và có một số thông số như bảng 2.2.
Kết cấu của hệ thống treo sau được thể hiện trên hình vẽ bên dưới:
Với hệ thống treo sau này thì lò xo và giảm chấn không được lồng vào nhau. Phần tử dẫn hướng là hai ụ đỡ rỗng được bắt với thân xe bằng bu lông lồng trong gối đỡ cao su. Khi một bên bánh xe đi vào vùng nhấp nhô mặt đường thì bên đó xảy ra dao động lên xuống.
2.2.2.1. Lò xo trụ
Lò xo sử dụng trên hệ thống treo là lò xo trụ xoắn với độ cứng và chịu lực phù hợp với tải trọng tối đa của xe. Sử dụng lò xo trụ cho hệ thống treo bảo đảm tiết kiểm chi phí gia công và nguyên vật liệu. Tuy nhiên, về mặt kỹ thuật lò xo trụ không chịu lực tốt hơn so với lò xo côn. Ở hệ thống treo sau của xe, lò xo không được lồng vào trong giảm chấn như hệ thống treo trước mà tách rời.
2.2.2.3. Giảm chấn
- Giảm chấn sử dụng trên xe là loại giảm chấn ống. Có cấu tạo như sau:
+ Trên piston có hai dãy lỗ khoan theo các vòng tròn đồng tâm. Dãy lỗ ngoài được khoan 10 lỗ và tất cả các lỗ được đậy phía trên bởi đĩa của van thông 9. Dãy lỗ trong cũng được khoan 10 nhưng 8 lỗ được chắn phía dưới bởi van trả 10 và 2 lỗ tiết lưu 17 thường xuyên mở.
+ Trên đáy xi lanh cũng được làm các dãy lỗ: dãy lỗ ngoài được khoan thành 5 lỗ và được che phía trên bởi đĩa của van hút 12, dãy lỗ trong cũng được khoan 5 lỗ và 4 lỗ được che phía dưới bởi van nén 13, 1 lỗ tiết lưu luôn mở.
- Giữa hai ống của giảm chấn có khe hở tạo nên một buồng chứa phụ còn gọi là buồng bù, để chứa dầu khi giảm chấn làm việc.
- Công dụng của giảm chấn: Khi xe bị xóc do mặt đường gồ ghề, các lò xo của hệ thống treo sẽ hấp thụ các chấn động sinh ra do mặt đường đó. Tuy nhiên, do lò xo có đặc tính tiếp tục dao động và vì phải sau một thời gian dài thì dao động này mới tắt nên xe chạy không êm.
2.2.3. Góc đặt bánh xe
- Góc đặt camber: Đây là góc nghiêng của bánh xe khi nhìn từ phía trước của xe.Góc này được tạo bởi đường tâm của bánh xe và đường thẳng vuông góc với mặt đường. Phần bánh xe được nghiêng ra ngoài gọi là Camber Dương, phần bánh xe nghiêng vào trong gọi là Camber âm.
Chức năng:
+ Làm giảm lực quay vòng.
+ Làm giảm tải trọng thẳng đứng.
+ Giảm sự biến dạng các bộ phận treo và bạc lót.
- Góc đặt Kingpin: Góc kingpin là đường thẳng nối khớp cầu trên và khớp cầu dưới, và tâm quay của bánh xe trước khi quay vô lăng.
Chức năng:
+ Giảm lực đánh lái: bánh xe quay sang phải hoặc sang trái, với tâm quay là trục xoay đứng còn bán kính quay là khoảng lệch, nên độ lệch càng lớn thì mô-men cản quay càng lớn (do sức cản quay của lốp xe), vì vậy lực lái cũng tăng lên còn độ lệch giảm do góc kingpin sẽ làm giảm lực đánh lái.
+ Giảm lực phản hồi: Nếu khoảng lệch quá lớn, lực dẫn động (lực đẩy xe) hoặc lực hãm sẽ tạo ra mô-men quay quanh trục xoay đứng lớn, tỷ lệ thuận với khoảng lệch.
- Độ chụm: Khi nhìn xe ôtô từ phía trên, cả hai bánh xe trước thường hướng vào trong. Trạng thái đó được gọi là “Độ chụm trong”, và nó giúp cho xe chạy thẳng. Nó được gọi là “Độ chụm ngoài”, khi bánh xe trước hướng ra ngoài.
Đây là góc đặt quan trọng nhằm giảm độ mài mòn của lốp trong quá trình vận hành trên đường. Đồng thời độ chụm cũng giúp chiếc xe duy trì trạng thái chuyển động ổn định.
- Với hệ thống treo trước của xe Kia Seltos dùng hệ thống treo Macpherson, giảm chấn đóng vai trò vừa để dập tắt dao động, vừa là trụ xoay đứng trong hệ thống treo.
Kết luận chương 2: Đây là dòng xe hiện đại, được trang bị hệ thống treo với nhiều cải tiến, phù hợp so với thực tế hiện nay. Tuy là cấu tạo phức tạp hơn, nhưng nhỏ gọn, êm dịu hơn, khác hơn nhiều so với hệ thống treo đã và đang trang bị trên hầu hết xe quân đội.
Chương 3
KHAI THÁC BẢO DƯỠNG VÀ SỬA CHỮA HỆ THỐNG TREO TRÊN XE KIA SELTOS
3.1. Tính toán kiểm nghiệm hệ thống treo trên xe Kia Seltos
3.1.1. Mục đích và nội dung tính toán kiểm nghiệm
3.1.1.1. Mục đích
Đối với học viên ngành ôtô hiện nay việc tính toán, kiểm nghiệm hệ thống treo có ý nghĩa thực tiễn to lớn. Nó có thể giúp cho người thiết kế chế tạo định hướng tốt quá trình sản xuất, cải tiến sản phẩm. Giúp cho người cán bộ quản lý, cán bộ kỹ thuật có thể khai thác tối đa hiệu quả hoạt động của hệ thống treo trên ôtô trong điều kiện làm việc cụ thể.
3.1.1.2. Nội dung
Đồ án tôi đang thực hiện là: “Khai thác hệ thống treo xe Kia Seltos ” trong phạm vi đồ án tôi tiến hành tính toán những nội dung sau:
+ Kiểm bền bộ phận đàn hồi cầu trước (lò xo).
+ Kiểm bền bộ phận giảm chấn.
3.1.2. Các thông số kỹ thuật và tính toán kiểm nghiệm
3.1.2.1. Các thông số và đặc tính kỹ thuật của xe Kia Selto
Các thông số kĩ thuật của hệ thống treo được lấy dựa trên cơ sở từ bảng thông số kỹ thuật của xe Kia Seltos trong chương 2.
+ Tải trọng của toàn xe khi không tải G0: G0= 1250 (kg).
+ Tải trọng của toàn xe khi đầy tải GT: Gt=1700 (kg).
+ Tải trọng đặt lên cầu trước khi không tải G01: G01 = 740 (kg).
+ Tải trọng đặt lên cầu sau khi không tải G02: G02= 510 (kg).
+ Tải trọng đặt lên cầu trước khi đầy tải Gt1: Gti = 1006 (kg).
+ Khoảng sáng gầm xe H: H = 180 (mm).
+ Khối lượng không được treo của cầu trước mkt1: mkt1 = 50 (kg).
+ Khối lượng không được treo của cầu sau mkt2: mkt2 = 70 (kg).
+ Khối lượng của một bánh xe mbx: mbx =15 (kg).
+ Bán kính bánh xe rbx: rbx = 215 (mm).
+ Công thức bánh ôtô: 4x2.
+ Chiều rộng cơ sở của cầu trước B01: B01 = 1543 (mm).
+ Chiều rộng cơ sở của cầu sau B02: B02 = 1550(mm).
3.1.2.2. Xác định các thông số cơ bản của hệ thống treo trước
Có rất nhiều chỉ tiêu để đánh giá độ êm dịu chuyển động của ôtô như tần số dao động, gia tốc dao động, vận tốc dao động, trong đồ án này đánh giá độ êm dịu của ôtô thông qua tần số dao động n. Đối với xe con thì tần số dao động nằm trong khoảng 80 (dd/ph) nhằm đảm bảo không gây mệt mỏi cho người lái cũng như hành khách trên xe.
a. Xác định độ cứng của hệ thống treo trước
Khi xe ở trạng thái không tải thì khối lượng của phần được treo là:
Mt01 = G01 – Mkt1 (3-3)
Với Mkt1 : Khối lượng không được treo của cầu trước
Mkt1 = mkt1 + 2 mbx = 50 + 2.15 = 80 (Kg) (3-4)
Vậy suy ra : Mt01 = 740 - 80 = 660 (Kg)
Khi xe ở trạng thái đầy tải thì khối lượng của phần được treo là:
MtT1 = GT1 - Mkt1 = 1006 – 80 = 926 (Kg)
Thay số vào công thức (3-1) được độ cứng của 1 bên hệ treo trước khi không tải và khi đầy tải là:
C01 = 23118 (N/m).
C02= 32436 (N/m).
Như vậy độ cứng của 1 bên hệ treo được lấy từ giá trị trung bình:
C1 = 27777 (N/m). (3-5)
b. Xác định độ võng của hệ thống treo trước
- Độ võng tĩnh của hệ thống treo ở chế độ đầy tải:
ft = 0,140 (m) = 140 (mm). (3-6)
+ Độ võng động của hệ thống treo được tính theo công thức:
fđ = (0,7 ÷ l,0).ft
Chọn fđ = 0,85ft (3-7)
Vậy theo công thức (3-7) thì lấy fđ = 0,85ft = 0,85.140 = 119 (mm).
- Độ võng tĩnh của hệ thống treo ở trạng thái không tải:
f0t = 99,78 (mm) (3-9)
c. Xác định hệ số cản trung bình của giảm trấn
- Hệ số dập tắt dao động của hệ thống treo được tính theo công thức:
h = 2.ψ. ω (3-10)
Vậy thay vào (3.10) suy ra: h = 2 . 0,2 . 8,37 = 3,35 (rad/s).
Suy ra hệ số cản trung bình của giảm chấn quy về bánh xe: Ktbt = 1088 (Ns/m)
3.1.2.4. Động lực học hệ thống treo trước
- Các phản lực từ đường tác dụng lên bánh xe thể hiện trên hình 3.1 bao gồm:
+ Z: Phản lực thẳng đứng.
+ X: Lực dọc xe.
+ Y: Lực ngang xe.
- Ta xét trường hợp xe chỉ chịu tải trọng động theo phương thẳng đứng: trong trường hợp này chỉ có lực Z, còn các lực X = 0 và Y = 0.
Nhưng do xe chịu tải theo chế độ tải trọng động nên :
Z1 = kđ . Z1t (3-12)
+ Với kđ : Hệ số tải trọng động , kđ = 1,5 ÷ 2,5, Chọn kđ = 2,0
Thay vào (3-12) được : Z1 = kđ . Z1t = 2. 4787 = 9574 (N).
- Viết phương trình cân bằng mô men cho điểm B:
Với chiều dài các đoạn: l1 = 83 (mm)
l2 = 520 (mm)
Các giá trị : l1 , l2 được đo từ thực tế trên xe.
Thay vào (3-13) ta được: YA = 1193 (N).
- Viết phương trình cân bằng mô men cho điểm A:
Thay vào (3-14) ta được: YB = 271 (N).
* Xác định các phản lực tác dụng lên giảm chấn và đòn ngang:
- Phản lực tác dụng vào đầu dưới của giảm chấn ZA:
Như vậy lực tác dụng lên giảm chấn là: ZB = ZA = 9618 (N).
Và lực tác dụng lên đòn ngang: YC = YA = 1193 (N).
Trên đây là toàn bộ lực tác dụng lên giảm chấn và đòn ngang.
3.1.2.5. Tính toán kiểm nghiêm bền một số bộ phận của hệ thống treo
a. Kiểm bền cho lò xo trụ
Trong hệ thống treo, lò xo trụ có vai trò quan trọng, đồng thời là phần tử đàn hồi có nhiệm vụ làm êm dịu chuyển động trong quá trình làm việc của xe Kia Seltos. Trong quá trình làm việc lò xo chỉ chịu tải trọng thẳng đứng mà không truyền lực dọc hay lực ngang.
Với hệ thống treo trước (kiểu Macpherson) thì lò xo trụ được đặt lồng bên ngoài giảm chấn không giống như hệ thống treo sau, đầu trên tỳ lên khung xe còn đầu dưới được bắt cố định vào vỏ của giảm chấn.
Chính vì vậy, lực dọc tác dụng lên giảm chấn (trụ đứng) cũng chính là lực tác dụng lên lò xo. Từ quả tính toán động lực học suy ra lực lớn nhất tác dụng lên lò xo là: Flxmax = 9618 (N).
Từ hành trình làm việc của hệ thống treo:
f = fđ + ft = 0,119 + 0,14 = 0,259 (m).
- Độ cứng của lò xo được xác định theo công thức:
Suy ra: Clx = 32586 (N/m).
- Tính bền lò xo khi ứng suất cắt lớn nhất:
Vật liệu sử dụng làm lò xo trụ trên xe Kia Seltos là thép 50CrV4 có ứng suất tiếp cho phép là = 1600 N/mm2
Ta có τmax < [τ] = 1600 N/mm2 , vậy lò xo đủ bền theo ứng suất cắt.
b. Kiểm bền cho giảm chấn.
Giảm chấn là một phần tử của hệ thống treo dùng để dập tắt dao động của thân xe khi xe chạy qua những đoạn đường gồ ghề. Quá trình dập tắt được thực hiện theo nguyên tắc tiêu hao động năng của thân xe bằng việc chuyển thành nhiệt năng do ma sát bên trong giảm chấn.
Giảm chấn của hệ thống treo trên xe xe Kia Seltos là loại giảm chấn ống có tác dụng 2 chiều, 2 lớp vỏ.
- Các kích thước cơ bản của giảm chấn
+ Đường kính xy lanh dx, dx = 50 (mm).
+ Chiều dài từ ụ hạn chế tới đầu trên của ty đẩy Lu, Lu = 55 (mm).
+ Chiều dài nắp giảm chấn LY, LY = (0,4 ÷ 0,6)dx
Chọn LY = 0,5dx = 0,5.50 = 25 (mm).
+ Chiều dày của piston Lp, Lp = (0,75 ÷ 1,1)dx
Chọn Lp = 0,8dx = 0,8.50 = 40 (mm).
+ Chiều dài của ty đẩy là: LT = Lu + LY + Hp = 55 +25 + 260 = 340 (mm).
+ Khoảng cách từ đáy của piston tới mặt trên của vỏ ngoài khi piston nằm ở điểm chết dưới Lk, Lk = (0,4 ÷ 0,9)dx
Chọn Lk = 0,6dx = 0,6 . 50 = 30 (mm).
+ Khoảng cách từ đáy của vỏ trong tới đáy của vỏ ngoài :
Lb, Lb =(0,1 ÷ l,5)dx
Chọn Lb = dx = 50 (mm).
Như vậy chiều dài của xylanh giảm chấn là:
Lx = Ly + Hp + 2Lp + Lk + Lb =25+260,4 +2.40 +30 +50 = 445 (mm)
Suy ra chiều dài của toàn giảm chấn là:
LG = Lx + Lu = 445 + 55 = 500 (mm).
* Tính hệ số cản của giảm chấn
Suy ra hệ số cản thực tế của giảm chấn:
Kgc = Ktb . i = 874,2 . 0,83 = 726 (Ns/m)
+ Trong quá trình nén mạnh và trả mạnh thì:
Knm = 0,4Kn = 0,4.363 = 142,5 (Ns/m).
Và Ktrm = 0,4Ktr = 0,4.1089 = 435,6 (Ns/m).
Lực sinh ra trong quá trình làm việc của giảm chấn:
P = K . (3-20)
Trong đó: : là vận tốc dịch chuyển của piston giảm chấn:
Vpmax = 0,6 (m/s). Vpmin = 0,3 (m/s). Lấy Vp = 0,4 (m/s) = 400 (mm/s).
Khi ta không xét đến đặc tính làm việc của lò xo thì đường đặc tính của giảm chấn coi như là tuyến tính, do đó hệ số m = 1.
Như vậy lực cản sinh ra trong quá trình nén nhẹ và trả nhẹ:
Pn = Kn . Vpmin = 363 . 0,3 = 109 (N)
Ptr = Ktr . Vpmin = 1089 . 0,3 = 326,7 (N)
Và lực cản sinh ra trong quá trình nén mạnh và trả mạnh:
Pnmax = Pn + Knm(Vpmax – Vpmin) = 109 + 142,5(0,6 - 0,3) = 151,75 (N)
Ptrmax = Ptr + Ktrm(Vpmax – Vpmin) = 326,7 + 435,6(0,6 - 0,3) = 457,38 (N)
Từ mối quan hệ giữa lực cản với vận tốc dịch chuyển của piston giảm chấn ta xây dựng được đồ thị đặc tính của giảm chấn bằng cách ứng với trục hoành biểu thị cho vận tốc dịch chuyển của giảm chấn và trục tung biểu thị cho lực cản sinh ra trong quá trình nén mạnh và trả mạnh như trên hình 3.5.
* Tính toán kiểm nghiệm công suất tỏa nhiệt của giảm chấn
- Theo phương trình truyền nhiệt trong nhiệt động học, lượng nhiệt tỏa ra khi giảm chấn làm việc trong 1 giờ được tính theo công thức:
Q = μ.α.F.(Tmax – T0).t (3-22)
Thay số vào công thức (3-22) được:
Q = 1.60.0,074.(120 – 40). 1 = 355,2 (Kcal).
3.2. Hướng dẫn bảo dưỡng kỹ thuật hệ thống treo xe Kia Seltos
3.2.1. Những vấn đề trong quá trình khai thác và bảo dưỡng hệ thống treo
3.2.1.1. Những vẫn đề trong quá trình khai thác và sử dụng xe
Hệ thống treo đóng vai trò thiết yếu trong việc giúp xe ổn định, tạo cảm giác thoải mái cho người lái nên cần chú ý:
- Không sửa đổi hệ thống treo, gầm xe bằng bộ nâng, đệm, lò xo…Nó có thể có hại cho tính điều khiển, làm mất lái.
- Trong quá trình khai thác sử dụng xe, người lái xe là người trực tiếp kiểm tra, đánh giá chất lượng làm việc của hệ thống treo, cũng như tiến hành các công việc bảo dưỡng thường xuyên đối với toàn bộ xe nói chung và với hệ thống treo nói riêng để đảm bảo hệ thống treo làm việc ổn định, tin cậy và bền lâu.
- Trước khi đưa xe vào sử dụng:
+ Kiểm tra bằng mắt tình trạng của các chi tiết trong hệ thống treo như: độ mòn, tình trạng mòn độ kín khít của các phớt chắn dầu giảm chấn và các cụm trong hệ thống treo.
+ Nếu có những biểu hiện bất thường trong hệ thống treo như: chảy dầu giảm chấn, nứt vỡ vấu cao su…tuyệt đối không được đưa xe vào sử dụng mà phải đưa xe tới trạm sửa chữa để kiểm tra và khắc phục.
3.2.1.2. Quy trình và những vẫn đề trong quá trình bảo dưỡng định kì
a. Bảo dưỡng cấp 1
Sau khi xe chạy được 10.000 km hoặc sau 6 tháng sử dụng, tùy theo điều kiện nào đến trước. Đối với hệ thống treo các nội dung công việc như trong bảo dưỡng thường xuyên và cần tiến hành thêm các công việc sau:
- Kiểm tra sự cố định và trạng thái của các giảm chấn thuỷ lực.
- Kiểm tra sự cố định các trục xoắn.
- Kiểm tra trạng thái của các đòn treo của hệ thống treo và sự cố định của chúng.
b. Bảo dưỡng cấp 2
Bảo dưỡng cấp 2 được tiến hành sau 20.000 km hoạt động của xe. Ngoài các nội dung như trong bảo dưỡng cấp 1, bảo dưỡng cấp 2 cần tiến hành các công việc sau:
- Kiểm tra các giảm chấn thuỷ lực có bị rò rỉ dầu hay không, nếu bị rò dầu thuỷ lực thì phải tháo rời giảm chấn thuỷ lực, kiểm tra và thay các chi tiết bị hỏng, sau đó lắp lại như cũ. Nạp đầy dầu thuỷ lực vào giảm chấn cho đủ mức quy định.
- Kiểm tra tình trạng kỹ thuật các bạc lót, bôi trơn bạc lót tại vị trí khớp.
3.2.2. Các hư hỏng, cách khắc phục và các thông số chẩn đoán hệ thống treo
3.2.2.1. Hư hỏng bộ phận giảm chấn
- Bộ phận giảm chấn làm việc với lực cản hợp lý nhằm dập tắt nhanh chóng dao động thân xe. Hư hỏng giảm chấn dẫn tới thay đổi lực cản này, tức là giảm chấn mất khả năng dập tắt dao động của thân xe, đặc biệt làm giảm mạnh độ bám dính trên nền đường.
- Các hư hỏng thường gặp là:
+ Mòn bộ đôi xylanh, piston. Piston và xylanh đóng vai trò dẫn hướng và cùng với vòng găng hay phớt làm nhiệm vụ bao kín các khoang dầu. Trong quá trình làm việc của giảm chấn piston và xylanh dịch chuyển tương đối, gây mòn nhiều trên piston, làm xấu khả năng dẫn hướng và bao kín.
+ Dầu bị biến chất sau một thời gian sử dụng. Thông thường dầu trong giảm chấn được pha thêm các phụ gia đặc biệt để tăng tuổi thọ khi làm việc ở nhiệt độ và áp suất thay đổi, giữ được độ nhớt trong khoảng thời gian dài. Khi có nước hay các tạp chất hóa học lẫn vào dễ làm dầu bị biến chất. Các tính chất cơ lý thay đổi là cho tác dụng của giảm chấn mất đi, có khi làm bó kẹt giảm chấn.
+ Kẹt van giảm chấn có thể xảy ra ở hai trạng thái: luôn mở, luôn đóng. Nếu các van kẹt mở thì dẫn tới lực cản giảm chấn bị giảm nhỏ. Nếu các van giảm chấn kẹt đóng thì lực cản giảm chấn không được điều chỉnh, làm tăng lực cản giảm chấn. Sự kẹt van giảm chấn chỉ xảy ra khi dầu thiếu, hay dầu bị bẩn, phớt bao kín bị hở. Các biểu hiện của hư hỏng này phụ thuộc vào các trạng thái kẹt của van ở hành trình trả hay van làm việc ở hành trình nén, van giảm tải...
3.2.2.2. Hư hỏng bộ phận đàn hồi
- Bộ phận đàn hồi quyết định tần số dao động riêng của ôtô, do vậy khi hư hỏng sẽ ảnh hưởng nhiều tới các chỉ tiêu chất lượng đã kể trên.
- Bộ phận đàn hồi là bộ phận dễ hư hỏng do điều kiện sử dụng như:
+ Giảm độ cứng, hậu quả của nó là giảm chiều cao thân xe, tăng khả năng va đập cứng khi tăng tốc hay phanh, gây ồn, đồng thời dẫn tới tăng gia tốc dao động thân xe, làm xấu độ êm dịu khi xe đi trên nền đường xấu.
+ Gãy bộ phận đàn hồi do quá tải khi làm việc, hay do mỏi của vật liệu. Khi gãy lò xo sẽ dẫn tới mất tác dụng của bộ phận đàn hồi. Để khắc phục phải thay mới các chi tiết bị gãy và kiểm tra lại các chi tiết khác có còn khả năng làm việc không.
3.2.2.3. Hư hỏng bộ phận dẫn hướng
- Bộ phận dẫn hướng ở cầu trước xe Kia Seltos chính là đòn treo dưới, ngoài ra ống giảm chấn cũng chính là thành phần dẫn hướng. Ống giảm chấn còn đóng vai trò như trụ xoay đứng trong hệ thống treo đơn giản. Do đó, sự thay đổi hoặc sai lệch vị trí so với yêu cầu của ống giảm chấn sẽ ảnh hưởng đến các thông số góc đặt bánh xe như Camber hoặc Caster, sự thay đổi này sẽ ảnh hướng lớn đến khả năng dẫn hướng, khả năng êm dịu và ổn định của xe nói chung. Còn ở cầu sau, bộ phận dẫn hướng là hai quai treo của dầm xoắn được liên kết với khung xe.
- Trong sử dụng hư hỏng hoặc sai lệch kết cấu bộ phận dẫn hướng hay gặp là:
+ Mòn các khớp trụ, khớp cầu. Khắc phục bằng cách thay mới.
+ Biến dạng khâu: giảm chấn, đòn treo, dầm xoắn,…
Khắc phục bằng cách thay mới. Các chi tiết như giảm chấn cần độ chính xác cao.
+ Sai lệch các thông số cấu trúc, vấu giảm va, vấu tăng cứng, phải tiến hành điều chỉnh lại cho đúng vị trí các chi tiết.
3.2.2.6. Thông số chẩn đoán
- Các bộ phận kể trên của hệ thống treo có quan hệ chặt chẽ và biểu hiện giống nhau. Để có thể tách biệt các hư hỏng này cần thiết phải có kinh nghiệm hay sử dụng suy luận logic.
- Trong các biểu hiện có thể dùng làm thông số chẩn đoán hay dùng là:
+ Tiếng ồn, gõ ở mọi tốc độ hay ở một vùng tốc độ nào đó.
+ Rung động ở khu vực bánh xe hay trong thùng xe.
+ Va đập cứng tăng nhiều khi đi qua “ổ gà” hay trên đường xấu.
+ Chiều cao thân xe bị giảm.
+ Thân xe bị xệ, vênh.
3.2.2.7. Hư hỏng và nguyên nhân gây hư hỏng
Bánh lái bị lắc hoặc kéo lệch sang một bên:
Nguyên nhân và cách khắc phục bánh lái như bảng 3.2.
Rung bánh xe trước:
Nguyên nhân và cách khắc phục rung bánh xe trước như bảng 3.4.
3.2.3. Quy trình tháo lắp, kiểm tra, sửa chữa bảo dưỡng hệ thống treo trước
3.2.3.1. Tháo kiểm tra sửa chữa giảm chấn trước
a. Quy trình tháo lắp giảm chấn trước khỏi thân xe
- Tháo bánh xe và lốp cầu trước.
- Tháo đường ống dẫn dầu phanh và cáp nối tín hiệu từ cảm biến tốc độ bánh xe khỏi khung đỡ bằng cách nới lỏng các bu lông hãm.
- Tháo liên kết dưới của giảm chấn với moay ơ bánh xe bằng cách nới lỏng hai cặp bu lông và đai ốc.
- Quá trình lắp ngược với quá trình tháo. Chú ý đảm bảo an toàn và thay thế các chi tiết bằng cao su hoặc tấm đệm.
b. Tháo rời cụm giảm chấn và lò xo cuộn
- Dùng vam lò xo để nén lò xo A cho đến khi chỉ còn lực căng của lò xo tác dụng vào giảm chấn là nhỏ hoặc không đáng kể.
3.2.3.2. Tháo lắp, kiểm tra đòn treo dưới
- Tháo bánh xe và lốp cầu trước.
- Tháo liên kết khớp cầu giữa đòn treo dưới với moay ơ.
- Dùng vam chuyên dùng (có số hiệu : 09214-32000 & 09216-21100) tháo hai ống lót ở đòn treo dưới.
3.2.3.3. Tháo lắp, kiểm tra thanh ổn định cầu trước
a. Quy trình tháo lắp
- Tháo rời bánh xe cầu trước.
- Tháo liên kết giữa thanh ổn định và thân giảm chấn sau khi tháo đai ốc hãm.
- Tháo thanh dẫn động lái với moay ơ cầu trước, dùng vam để tháo khớp cầu.
- Tháo thanh ổn định khỏi cụm bưởng - thanh ngang bằng cách nới lỏng các bu lông và đai ốc.
b. Kiểm tra
- Kiểm tra các ống lót đỡ thanh ổn định, các gối cao su có bị mòn hoặc biến dạng thì sẽ thay thế.
- Kiểm tra thanh ổn định có bị biến dạng hoặc nứt hay không.
3.2.4. Quy trình tháo lắp, kiểm tra, sửa chữa bảo dưỡng hệ thống treo sau
3.2.4.1. Tháo lắp, kiểm tra lò xo và giảm chấn sau
b. Quy trình tháo lắp
- Tháo bánh xe cầu sau ra.
- Tháo giảm chấn và lò xo sau khỏi khung xe và dầm xoắn bằng cách tháo các bu lông liên kết.
b. Kiểm tra
- Kiểm tra giảm chấn: tương tự kiểm tra giảm chấn cầu trước
+ Kiểm tra các chi tiết có bị biến dạng hoặc nứt gãy hay không.
+ Nén và kéo cần piston và kiểm tra rằng không có lực kháng nặng bất thường hoặc tiếng kêu bất thường.
- Kiểm tra lò xo cuộn:
+ Kiểm tra là xo có bị nứt hoặc biến dạng hay không.
+ Kiểm tra tấm chặn lò xo, gối cao su hạn chế hành trình…
3.2.4.2. Tháo lắp kiểm tra dầm xoắn
a. Quy trình tháo lắp
- Tháo bánh xe cầu sau
- Tháo cơ cấu phanh đĩa sau bằng hai bu lông (A).
- Tháo đầu cáp cảm biến tốc độ bánh xe bằng cách tháo các bu lông.
- Tháo moay ơ bánh xe, sau đó tháo luôn cáp phanh tay rời toàn bộ ra.
b. Kiểm tra dầm xoắn
- Kiểm tra các khớp nối, gối đỡ cao su,… xem có bị hư hỏng hay không.
- Kiểm tra dầm có bị nứt hay biến dạng hay không.
3.2.5. Các vấn đề về góc đặt bánh xe và bánh xe
3.2.5.1. Góc đặt bánh xe
a. Góc đặt bánh xe cầu trước
Độ chụm của bánh xe dẫn hướng (Toe-in): Trên xe Kia Seltos bánh xe dẫn hướng có độ chụm là dương, và có cách điều chỉnh bằng cách thay đổi chiều dài của thước lái sao cho sau khi đo lại bằng máy trên bệ thử hoặc thước dây đạt theo tiêu chuẩn là được.
b. Góc đặt bánh xe cầu sau
Các góc đặt : độ chụm (Toe-in)và góc Camber được đặt trước tại nhà máy khi chế tạo lắp ráp. Do đó, ta không cần phải được điều chỉnh.
3.2.5.2. Lốp và áp suất lốp
Lốp xe sử dụng trên xe Kia Seltos có ký hiệu là 215/60R17.
+ Chiều rộng lốp là 215 mm.
+ Tỷ lệ chiều cao / chiều rộng là 60%.
Kết luận chương 3: Quá trình tính toán, đánh giá được độ bề của các chi tiết trong quá trình làm việc. Quá trình khái thác sử dụng để xe làm việc ổn định kéo dài thời gian tuổi thọ thì công việc bảo dưỡng sửa chữa khắc phục kịp thời các hư hỏng là một nội dung quan trong do đó đã đưa ra một số nội dung chính trong công tác bảo dưỡng kỹ thuật cho hệ thống treo và góc đặt bánh xe.
KẾT LUẬN
Hệ thống treo là một bộ phận quan trọng của xe, chất lượng của hệ thống treo ảnh hưởng lớn đến chất lượng hoạt động của xe vì nó phải đảm bảo khả năng êm dịu, an toàn cho người và trang thiết bị, hàng hóa trên xe khi xe vận hành trên các loại địa hình khác nhau. Như vậy hệ thống treo có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng làm việc của xe.
Cùng với sự phát triển của công nghiệp chế tạo ô tô, hệ thống treo của ô tô ngày càng được hoàn thiện hơn trên cơ sở của các xe đã sản xuất từ trước, để thỏa mãn yêu cầu ngày càng cao trong quá trình sử dụng của xe về tốc độ, độ tin cậy, tính êm dịu.... Trên cơ sở đó việc nghiên cứu, khai thác những xe đã và đang sử dụng có ý nghĩa rất lớn trong việc nâng cao tính năng, hoạt động của xe, khai thác, bảo dưỡng xe được tốt, phục vụ ngày càng tốt hơn vào quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Qua đề tài khai thác hệ thống treo xe Kia Seltos, tôi có thể nhận thấy đây là loại xe có tính năng ưu việt cao, cơ bản thỏa mãn nhu cầu về sự êm dịu và tiện nghi so với các dòng xe khác, mặc dù giá thành không cao. Tuy đề tài không được chuyên sâu nhưng tôi hy vọng nó cũng góp một phần nhỏ vào quá trình nghiên cứu và sử dụng hệ thống treo xe Kia Seltos nói riêng và các loại xe Sedan có sử dụng hệ thống treo tương tự nói chung.
Qua quá trình làm đồ án tốt nghiệp do trình độ bản thân còn nhiều hạn chế, nên không tránh khỏi những sai sót, rất mong sự góp ý của các thầy giáo cùng các đồng chí để giúp tôi nâng cao kiến thức chuyên môn của mình.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn giáo viên hướng dẫn : Thạc sĩ …………….. và toàn thể các thầy giáo trong khoa ô tô đã giúp tôi hoàn thành đồ án tốt nghiệp này.
Xin chân thành cảm ơn!
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Nguyễn Phúc Hiểu, Vũ Đức Lập. Lý thuyết ôtô quân sự. Nhà xuất bản quân đội nhân dân, Hà Nội 2002.
[2]. Ngô Hắc Hùng. Chẩn đoán và bảo dưỡng kỹ thuật ô tô. NXB Giao thông vận tải, Hà Nội 2002.
[3].Vũ Đức Lập. Hướng dẫn thiết kế môn học“kết cấu tính toán ôtô quân sự” Học viện kỹ thuật quân sự, Hà Nội 1998.
[4].Vũ Đức Lập. Sổ tay tra cứu tính năng kỹ thuật ô tô. NXB Học viện kỹ thuật quân sự, năm 2005.
[5]. Vũ Đức Lập, Phạm Đình Vi. Cấu tạo ôtô quân sự (tập hai). Học viện kỹ thuật quân sự, Hà Nội 1995.
[6]. Nguyễn Khắc Trai. Kỹ thuật chẩn đoán ô tô. NXB Giao thông vận tải, Hà Nội 1998.
"TẢI VỀ ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ ĐỒ ÁN"