MỤC LỤC
MỤC LỤC...................................................................................................................6
LỜI MỞ ĐẦU……………………………………………………………..................…….8
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG...................................... 10
1.1 Bộ phận cố định.................................................................................................. 10
1.1.1 Nắp máy ( Quy láp )........................................................................................ 10
1.1.2 Thân máy.......................................................................................................... 11
1.1.3 Các te................................................................................................................. 12
1.2 Bộ phận phát lực................................................................................................. 13
1.2.1. Piston................................................................................................................ 13
1.2.1.1 Cấu tạo của Pisron........................................................................................ 14
1.2.2 Trục khuỷu....................................................................................................... 15
1.3 Hệ thống phân phối khí...................................................................................... 16
1.3.1 Xupap................................................................................................................ 17
1.3.2 Con đội.............................................................................................................. 18
1.3.3 Trục cam........................................................................................................... 19
1.3.3.1 Cấu tạo của trục cam.................................................................................... 19
1.3.3.2 Nguyên lý hoạt động của trục cam................................................................ 20
1.3.4 Cần bẩy (cò mổ)............................................................................................... 22
1.4 Hệ thống nhiên liệu............................................................................................ 23
1.4.1 Hệ thống nhiên liệu động cơ xăng................................................................. 23
1.4.2 Hệ thống nhiên liệu động cơ Diesel.............................................................. 28
1.4.2.1 Nhiệm vụ của hệ thống nhiên liệu diesel.................................................. 28
1.4.2.2 Cấu tạo và nguyên lý làm việc của hệ thống nhiên liệu diesel................... 28
CHƯƠNG II: KHẢO SÁT ĐỘNG CƠ DIESEL D4BB............................................ 33
2.1 Giới thiệu về động cơ Diesel D4BB................................................................. 33
2.2 Các thống số kỹ thuật của động cơ D4BB....................................................... 33
2.3 Nhóm các chi tiết cố định.................................................................................. 35
2.3.1 Thân máy.......................................................................................................... 35
2.3.2 Nắp máy............................................................................................................ 36
2.3.3 Các te................................................................................................................. 37
2.4 Nhóm phát lực..................................................................................................... 38
2.4.1 Piston................................................................................................................. 38
2.4.2 Thanh Truyền................................................................................................... 39
2.4.3 Trục Khuỷu....................................................................................................... 41
2.5 Hệ thống phân phối khí...................................................................................... 42
2.5.1 Trục Cam........................................................................................................... 43
2.5.2 Cần Bẩy ( Cò Mổ )........................................................................................... 45
2.5.3 Xu páp............................................................................................................... 46
2.6.1 Khái quát........................................................................................................... 47
2.6.2 Cấu tạo chính trong hệ thống............................................................................. 48
2.7 Hệ thống cung cấp nhiên liệu............................................................................... 50
2.7.1 Khái quát........................................................................................................... 50
2.7.2 Cấu tạo chính..................................................................................................... 51
CHƯƠNG 3: TÍNH TOÁN KIỂM NGHIỆM ĐỘNG CƠ D4BB VÀ XÂY DỰNG CÁC ĐỒ THỊ ĐỘNG HỌC....... 53
3.1 Tính toán chu trình công tác của động cơ.......................................................... 53
3.1.1 Mục đích tính toán.......................................................................................... 53
3.1.2 Cho các số liệu ban đầu.................................................................................. 54
3.1.3. Tính toán các quá trình công tác.................................................................. 57
3.1.3.1. Tính toán quá trình trao đổi khí............................................................... 57
3.1.3.2. Tính toán cuối quá trình nén..................................................................... 58
3.1.3.3. Tính toán quá trình cháy............................................................................ 59
3.2 Dựng đồ thị đường đặc tính ngoài.................................................................... 66
3.2.1 Khái quát........................................................................................................... 66
3.2.2 Thứ tự dựng các đường đặt tính:.................................................................... 66
3.3 Tính toán kiểm nghiệm Piston.......................................................................... 69
3.3.1 Thông số đo, thông số chọn và thông số tham khảo tính toán của piston, chốt và xéc măng........ 69
3.3.2 Tính toán kiểm tra bền cho piston................................................................ 71
3.3.2.1 Tính toán sức bền của đỉnh piston............................................................. 71
3.3.2.2 Tính toán sức bền đầu piston...................................................................... 73
3.3.3.3 Tính toán sức bền thân piston.................................................................... 76
CHƯƠNG 4: XÂY DỰNG MO HINH DỘNG CƠ DIESEL SỬ DỤNG BƠM CAO AP VE.........77
4.1 Lựa chọn động cơ................................................................................................ 77
4.2 Lựa chọn cách bố trí khung............................................................................... 77
4.3 Lắp đặt mô hình.................................................................................................. 79
4.3.1 Lưu ý.................................................................................................................. 79
4.3.2 Lắp đặt các chi tiết trên khung.......................................................................... 79
4.4 Sơ đồ điện mô hình............................................................................................. 80
4.3.1 Tiến hành lắp đặt mô hình.............................................................................. 80
4.4.1 Các chi tiết và sơ đồ điện............................................................................... 81
4.4.2 Nguyên lý hoạt động của mạch điện............................................................. 82
4.5 Quy trình vận hành mô hình............................................................................. 82
4.5.1 Chuẩn bị trước khi vận hành.......................................................................... 82
4.5.2 Vận hành mô hình........................................................................................... 83
CHƯƠNG 5: CÁC BÀI THỰC HÀNH TRÊN MÔ HÌNH ĐỘNG CƠ D4BB............ 84
Bài 1: Tháo lắp động cơ Động cơ D4BB............................................................... 84
1.1 Tháo lắp máy và cơ cấu phân phối khí............................................................ 84
1.2 Tháo bánh đà....................................................................................................... 86
1.3 Tháo các te dầu................................................................................................... 87
1.4 Tháo Piston với thanh truyền............................................................................ 87
1.5 Tháo trục khuỷu.................................................................................................. 88
Bài 2: Kiểm tra các hư hỏng thường gặp trên động cơ............................................ 88
Bài 3: Kiểm tra hiệu chỉnh hệ thống nhiên liệu động cơ diesel................................... 89
3.1 Tổng thể................................................................................................................ 89
3.2 Cáp tăng tốc ( dây ga )........................................................................................ 90
3.3 Xả khí khỏi các đường nhiên liệu..................................................................... 90
3.4 Vòi phun nhiên liệu............................................................................................ 91
Bài 4 : Kiểm tra và điều chỉnh vòi phun nhiên liệu.................................................. 92
4.1 Nghe âm thanh phát ra từ kim phun................................................................. 92
4.2 Kiểm tra nguồn cấp cho kim phun nhiên liệu.................................................. 92
4.3. Kiểm tra tín hiệu điều khiển kim phun nhiên liệu............................................. 93
Bài 5: Đặt cam cho động cơ D4BB........................................................................... 93
5.1 Đặt cam có dấu.................................................................................................... 93
5.2 Trình tự đặt cam.................................................................................................. 94
Bài 6: Đặt bơm cao áp có dấu trên động cơ.............................................................. 95
Bài 7: Điều chỉnh khe hở nhiệt xupap động cơ D4BB.............................................. 95
7.1 Điều kiện để điều chỉnh..................................................................................... 95
7.2 Trình tự điều chỉnh khẻ hở nhiệt xupap theo từng máy..................................... 96
Bài 8: Kiểm tra hệ thống làm mát và Bôi trơn.......................................................... 96
8.1 Hệ thống làm mát................................................................................................ 96
8.2 Hệ thống bôi trơn động cơ D4BB........................................................................ 97
KẾT LUẬN................................................................................................................ 98
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................ 99
LỜI MỞ ĐẦU
Động cơ đốt trong được ứng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ sản xuất công nghiệp đến giao thông vận tải. Việc nắm vững kiến thức về động cơ đốt trong là rất quan trọng đối với các sinh viên học ngành Kỹ thuật cơ khí hoặc Kỹ thuật Ô tô.
Động cơ D4BB là một trong những loại động cơ được sử dụng phổ biến trong các loại xe tải nhẹ và xe khách hiện nay. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của ngành công nghiệp vận tải, các chuyên gia cơ khí cần phải có kiến thức sâu rộng về cấu tạo, hoạt động và sửa chữa động cơ này.
Đồ án khảo sát động cơ D4BB áp dụng vào giảng dạy thực hành sẽ giúp các sinh viên chuyên ngành Kỹ thuật Ô tô được làm quen với cấu tạo, hoạt động và sửa chữa động cơ đốt trong một cách chi tiết và cụ thể. Bằng cách thực hiện các hoạt động thực hành và thực nghiệm, sinh viên sẽ có được kiến thức thực tế và kỹ năng cần thiết để xử lý các sự cố thường gặp và tối ưu hóa hiệu suất của động cơ.
Đồ án cũng nhằm mục đích nghiên cứu các vấn đề liên quan đến động cơ đốt trong, bao gồm cấu tạo, hệ thống nhiên liệu, hệ thống làm mát và hệ thống điện, từ đó đưa ra các phương pháp sửa chữa và bảo trì động cơ hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Với sự phát triển của công nghệ hiện đại, đồ án cũng sẽ giới thiệu các công nghệ mới nhất trong lĩnh vực động cơ đốt trong, giúp sinh viên đáp ứng được yêu cầu và thách thức của thị trường và phát triển bản thân trong lĩnh vực kỹ thuật Kỹ thuật.
Trong thực tế giảng dạy , việc áp dụng kiến thức lý thuyết vào thực tế luôn là thách thức đối với giảng viên và sinh viên. Để giúp sinh viên hểu sâu hơn về động cơ đốt trong và áp dụng kiến thức vào thự tế, chúng tôi đã thực hiện một khảo sát về lắp đặt mô hình động cơ Diesel D4BB sử dụng bơm cao áp VE ứng dụng trong dạy học thực hành động cơ tại xưởng thực hành Ô tô – Đại Học Đông Á.
Chúng tôi hi vọng đồ án này sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho các giảng viên và sinh viên có quan tâm đến việc sử dụng động cơ đốt trong trong giảng dạy thực tế, đồng thời góp vào việc nâng cao chất lượng đào tạo ngành Kỹ thuật Ô tô tại trường Đại Học Đông Á nói riêng cũng như ngành kỹ Thuật Ô tô Tại Việt Nam.
Mặc dù đã cố gắng rất nhiều để hoàn thành đồ án này một cách tốt nhất, song do những hạn chế về kiến thức cũng như thiếu những kinh nghiệm thực tế nên trong quá trình làm không tránh được sai sót chính vì vậy chúng tôi rất mong được sự đóng góp của các thầy cũng như toàn thể các bạn để đồ án của chúng tôi được hoàn chỉnh hơn.
Chúng tôi xin chân thành cảm ơn hướng dẫn tận tình của thầy giáo: Ths…………….. cũng như toàn thể các thầy giáo trong Khoa ô tô đã tạo mọi điều kiện giúp chúng tôi hoàn thành đồ án.
Đà Nẵng, ngày … tháng … năm 20…
Học viên thực hiện
………………
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
1.1 Bộ phận cố định.
- Hệ thống cố định tạo vỏ bọc và bệ đỡ cho các chi tiết trong động cơ.
- Bên cạnh đó, thân máy – Nắp máy còn là nơi để lắp đặt các chi tiết của động cơ ( Bugi, xupap, vòi phun…).
1.1.1 Nắp máy (Quy láp)
- Cấu tạo:
Trên nắp máy lắp các chi tiết của các cơ cấu và hệ thống khác: Vòi phun, xu páp. các đường nạp, đường thải, đường nước làm mát, đường dẫn dầu bôi trơn…
- Công dụng:
+ Nắp máy động cơ có nhiệm vụ cùng với pít tông và xi lanh tạo thành buồng cháy.
+ Nắp máy là chi tiết làm việc trong điều kiện rất xấu, chịu nhiệt độ cao, áp suất lớn, ăn mòn hoá học nhiều. Khi lắp nắp máy còn chịu ứng suất nén khi siết chặt các gu zông. Nắp máy được chế tạo bằng hợp kim nhôm, được chế tạo bằng phương pháp đúc nên dẽ dàng trong việc bố trí các đường nạp
1.1.2 Thân máy.
Thân máy là một chi tiết cơ bản của động cơ. Thân máy có nhiều kiểu với kết cấu khác nhau. Căn cứ vào cách bố trí xi lanh, thân máy được chia thành hai loại: loại thân đúc liền và thân đúc rời.
- Loại đúc liền: là hợp chung cho các xi lanh, dùng cho động cơ cỡ nhỏ và trung bình.
- Loại đúc rời: Các xi lanh đúc riêng từng khối và ghép lại với nhau, dùng cho các động cơ cỡ lớn.
1.2 Bộ phận phát lực.
1.2.1. Piston.
Piston là một bộ phận của động cơ, máy nén khí, máy bơm, xi lanh thủy lực và xi lanh khí nén. Trong động cơ, piston thực hiện nhiệm vụ truyền lực từ khí nở ra xi lanh đến trục khuỷu thông qua thanh kết nối. Ngoài ra, trong một số động cơ, piston hoạt động bằng cách đóng và mở các cổng trong xi lanh.
1.2.2 Trục khuỷu.
Trục khuỷu là 1 phần của động dùng để biến đổi chuyển động tịnh tiến của piston thành chuyển động quay. Chúng nhận lực từ piston để tạo ra mô men quay sinh ra công đưa bộ phận công tác và nhận năng lượng từ bánh đà truyền lại cho piston để thực hiện các quá trình sinh công.
+ Nhận toàn bộ lực từ thanh truyền.
+ Cổ khuỷu có dạng hình trụ nó là trục quay chính của trục khuỷu.
+ Má khuỷu là phần liên kết giữa cổ khuỷu và chốt khuỷu. Lực từ chốt khuỷu sẽ được truyền vào cổ khuỷu nhờ chi tiết này.
1.3 Hệ thống phân phối khí.
Hệ thống phân phối khí trong động cơ tự nhiên là một phần quan trọng trong quá trình đốt cháy nhiên liệu và tạo ra năng lượng động cơ. Hệ thống này chắc chắn rằng tỷ lệ nhiên liệu và khí oxy đúng được cung cấp để đánh lừa trong các điều kiện hoạt động khác nhau, để đảm bảo hiệu quả hoạt động và sự ổn định của động cơ.
1.3.1 Xupap.
Xupap là một bộ phận quan trọng trong động cơ điện, có nhiệm vụ mở và đóng để điều tiết luồng khí qua các ống hút và xả trong quá trình hoạt động của động cơ.
Cấu tạo của bao xupap bao gồm một lá xupap và một trục xupap. Lá xupap được làm bằng kim loại và có dạng lồi hoặc lồi, phù hợp với dạng của đường kính trong ống hút hoặc xả. Trục xupap được gắn chặt với lá xupap và kết nối với bộ truyền động để điều khiển hoạt động của xupap.
1.3.2 Con đội.
Con dẫn động (con đội) là một thành phần quan trọng trong động cơ đốt trong. Nó có chức năng truyền động từ trục khuỷu đến trục cam, qua đó điều khiển thời điểm mở và đóng van trên động cơ.
1.3.4 Cần bẩy (cò mổ)
Cần bẩy (cò mổ) trong động cơ ô tô thường là bẩy xích và có cấu tạo gồm các thành phần chính như sau:
- Bộ cơ cấu truyền động: gồm bánh răng và xích truyền động, kết nối với trục cam.
- Thân bẩy: được làm bằng thép hợp kim hoặc nhôm, có hình dạng hình chữ "L" hoặc "U" tùy thuộc vào động cơ.
- Tay đòn: được gắn vào thân bẩy và kết nối với van hút hoặc van xả.
- Bộ lò xo: giúp tay đòn giữ vị trí ban đầu và đóng góp vào quá trình mở van.
1.4 Hệ thống nhiên liệu.
Hệ thống nhiên liệu là một trong những hệ thống quan trọng nhất trong động cơ tự nhiên, nó cung cấp nhiên liệu để đốt cháy và tạo ra năng lượng cho động cơ hoạt động. Hệ thống nguyên liệu được thiết kế để đưa nguyên liệu từ bình chứa nguyên liệu vào bên trong quá trình đốt cháy của động cơ.
1.4.1 Hệ thống nhiên liệu động cơ xăng.
Hệ thống nhiên liệu động cơ xăng ô tô có chức năng cung cấp nhiên liệu (xăng) từ bình chứa đến bộ phận đốt cháy trong động cơ để sản sinh ra năng lượng.
Trên động cơ xăng thường trang bị một trong hai hệ thống nhiên liệu sau:
- Hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa khí
- Hệ thống nhiên liệu sử dụng phun xăng điện tử
1.4.2 Hệ thống nhiên liệu động cơ Diesel.
1.4.2.1 Nhiệm vụ của hệ thống nhiên liệu diesel.
- Cung cấp nhiên liệu cần thiết vào động cơ: Trong hệ thống cung cấp nhiên liệu diesel sẽ bao gồm các bộ phận như xi lanh, piston được lắp đặt trực tiếp vào thân bơm phun. Nhiên liệu sẽ được nén đến áp suất cao, sau đó vận chuyển đến kim phun và phân tán nhiên liệu vào buồng đốt của động cơ.
- Điều chỉnh thời gian phun: Hệ thống diesel sẽ có nhiệm vụ phun nhiên liệu đến xi lanh vào một thời điểm thích hợp. Nhờ vậy, động cơ có thể đốt cháy nhiên liệu một cách dễ dàng và nhanh chóng.
1.4.2.2 Cấu tạo và nguyên lý làm việc của hệ thống nhiên liệu diesel
a, Cấu tạo hệ thống nhiên liệu diesel bao gồm 5 thành phần:
- Bình chứa nhiên liệu: Là bộ phận dự trữ và cung cấp nhiên liệu cho động cơ, được thiết kế phù hợp với nhu cầu sử dụng trong khoảng thời gian hợp lý. Bình chứa nhiên liệu đều có nắp đậy đảm bảo không bị nhiễm bẩn, có lỗ thông hơi để không khí đi vào và thay thế nhiên liệu đang sử dụng. Ngoài ra, bình chứa nhiên liệu còn thiết kế ba lỗ mở để làm đầy bình, xả nhiên liệu và thoát nước.
- Đường dẫn nhiên liệu: Trong cấu tạo hệ thống nhiên liệu diesel, có ba loại đường dẫn nhiên liệu trong động cơ.
- Bơm cao áp phân phối :
Thực hiện hai chức năng chính: tạo áp suất cao để đẩy nhiên liệu từ bình chứa đến bơm cao áp và đưa nhiên liệu đến béc phun để phun trực tiếp vào động cơ. Bơm cao áp phân phối có khả năng tạo áp suất cao hơn so với bơm nhiên liệu thông thường, có thể lên đến 2000 bar. Bơm cao áp phân phối được chia thành nhiều loại:
+ Kiểu dùng đôi plunger: plunger thực hiện chức năng của bộ phân phối cho các xy-lanh bằng cách vừa chuyển động tịnh tiến để bơm nhiên liệu vừa quay để phân phối nhiên liệu.
+ Kiểu roto: roto sẽ thực hiện chức năng của bộ phân phối cho các xy-lanh bằng cách plunger nằm trong roto chuyển động tịnh tiến để bơm nhiên liệu, roto quay để phân phối.
b, Nguyên lý hoạt động của hệ thống nhiên liệu diesel
Nguyên lý hoạt động của hệ thống nhiên liệu diesel được thực hiện như sau:
- Nhiên liệu được đưa vào bình chứa nhiên liệu trong hệ thống.
- Bơm nhiên liệu được kích hoạt để đẩy nhiên liệu từ bình chứa tới bộ lọc nhiên liệu.
- Bộ lọc nhiên liệu là nơi nhiên liệu được lọc để loại bỏ bụi, tạp chất và các chất cặn bẩn khác.
CHƯƠNG 2: KHẢO SÁT ĐỘNG CƠ DIESEL D4BB
2.1 Giới thiệu về động cơ Diesel D4BB
Động cơ Hyundai Diesel D4BB là một loại động cơ diesel 4 xy lanh thẳng hàng, dung tích 2.5L, được sản xuất bởi Hyundai Motor Company. Động cơ này được sử dụng trong các loại xe tải nhẹ và xe du lịch như Hyundai Porter, Starex và H-1.
Động cơ Hyundai D4BB có khối lượng nhẹ và tiêu thụ nhiên liệu hiệu quả, đáp ứng các tiêu chuẩn khí thải Euro 2 và Euro 3.
2.2 Các thống số kỹ thuật của động cơ D4BB
Thống số kỹ thuật của động cơ D4BB như bảng 2.1.
2.3 Nhóm các chi tiết cố định
Nhóm chi tiết cố định gồm thân máy, nắp máy và các te, có nhiệm vụ để gá lắp các chi tiết của cơ cấu khuỷu trục- thanh truyền, của các hệ thống, cơ cấu và các chi tiết khác. Như các đường ống của hệ thống bôi trơn, làm mát và cơ cấu phối khí.v.v..
2.3.1 Thân máy
Thân máy động cơ D4BB có kết cấu kiểu thân xi lanh, hộp trục khuỷu, được chế tạo từ chất liệu thép đúc chắc chắn và bền vững. Trong hộp trục khuỷu có 5 ổ đỡ cổ trục chính và 5 ổ đỡ cổ trục cam. Tất cả 5 ổ đỡ cổ trục của thân máy được gia công theo từng bộ cho nên trong quá trình sửa chữa, thay thế không được đổi lẫn, vì vậy trên nắp ổ trục được đánh dấu bằng số
2.3.2 Nắp máy
Nắp máy của động cơ D4BB là bộ phận bảo vệ và đóng kín cho khối động cơ. Nó được chế tạo bằng chất liệu kim loại chắc chắn và có khả năng chịu được nhiệt độ và áp suất cao trong quá trình hoạt động của động cơ.
2.4 Nhóm phát lực
2.4.1 Piston
Kết cấu của piston động cơ D4BB: Do piston động cơ được chế tạo bằng hợp kim nhôm, có hệ số giãn nở lớn. Nên để tránh bó kẹt do giãn nở vì nhiệt, nó có các đặc điểm kết cấu sau:
- Chế tạo thân piston có sẵn dạng ô van mà trục ngắn của nó trùng với đường tâm của chốt piston.
- Tiện vát bớt mặt thân pít tông ở phía hai đầu bệ chốt (có tiện vát bớt hoặc đục hai đầu bệ chốt lõm xuống khoảng 2 - 3 ram cũng không hưởng gì đến sự phân bố của lực)
2.4.2 Thanh Truyền
Thanh truyền động cơ D4BB là một phần quan trọng trong hệ thống truyền động của động cơ này. Thanh truyền động cơ D4BB chịu trách nhiệm truyền động lực xoắn từ động cơ tới hộp số, giúp xe di chuyển.
- Đường kính thanh truyền: khoảng 35-40mm
- Chiều dài thanh truyền: khoảng 800-1000mm
2.5 Hệ thống phân phối khí
Cơ cấu phối khí dùng để thực hiện quá trình thay đổi khí, thải sạch khí thải ra ngoài trong kỳ thải và nạp đầy khí nạp mới vào xilanh động cơ trong kỳ nạp. Cơ cấu phân phối khí cần đảm bảo các yêu cầu sau:
- Đóng mở đúng thời gian quy định.
- Độ mở lớn để dòng khí dễ lưu thông.
- Khi đóng phải đóng kín, xu páp thải không tự mở trong quá trình nạp.
2.5.1 Trục Cam
Trục cam là một bộ phận quan trọng trong động cơ, đặc biệt là trong hệ thống phân phối khí. Đối với động cơ D4BB, trục cam có vai trò quan trọng trong việc điều khiển van nạp khí và van xả khí.
Thông số kỹ thuật trục cam động cơ D4BB bao gồm:
+ Đường kính trục cam: 34 mm
+ Chiều dài trục cam: 320 mm
+ Số lượng lỗ cam: 8 lỗ
+ Số lượng rãnh xả: 8 rãnh
+ Số lượng rãnh nạp: 8 rãnh
2.5.2 Cần Bẩy (Cò Mổ)
Cần bẩy (cò mổ) là một bộ phận trong động cơ D4BB, nó giữ cho các van trong động cơ mở và đóng đúng lúc. Nếu "cò mổ" không hoạt động đúng cách, có thể gây ra sự cố về van và hưởng đến hiệu suất của động cơ.
2.6 Hệ thống bôi trơn
2.6.1 Khái quát
Bôi trơn bằng phương pháp bôi trơn cưỡng bức sử dụng bơm bánh răng ăn khớp trong. Bơm được dẫn động từ trục khuỷu động cơ thông qua bánh răng dẫn động trên trục bơm. Dầu bôi trơn được hút từ cácte thông qua lưới lọc, qua các đường dầu chính để đến các ổ trục khuỷu, ổ trục cam, bôi trơn ổ chốt (ổ đầu to thanh truyền) bôi trơn chốt piston (trên thanh truyền có bố trí đường dầu để dẫn dầu đi bôi trơn chốt piston (đầu nhỏ thanh truyền), bôi trơn cơ cấu phân phối khí xupáp, đòn bẩy, cò mỏ....). Ngoài ra, trên đường dầu chính có đường ống dẫn dầu đến bộ tua bin tăng áp để bôi trơn ổ đỡ trục tua bin.
2.6.2 Cấu tạo chính trong hệ thống
a, Bơm dầu
Động cơ D4BB sử dụng loại bơm bánh răng ăn khớp trong. Bánh răng chủ động được dẫn động bởi trục khuỷu. Khi bánh răng chủ động quay, nó sẽ làm bánh răng bị động quay theo, nhớt sẽ được hút từ cácte vào bơm và sau đó nhớt sẽ được đưa đến lọc tinh.
b, Lọc dầu
Bầu lọc thô: Lắp trực tiếp trên đường dầu đi bôi trơn nên lưu lượng dầu phải đi qua lọc rất lớn. Lõi lọc gồm những tấm kim loại, đặt cách nhau bằng những tấm đệm trung gian (dày 0,09 ÷ 0,1 mm) lắp trên một trục chung. Khi chảy qua các khe, dầu nhờn được làm sạch hết những chất bẩn lớn. Lọc thô lọc được cặn bẩn có kích thước lớn hơn 0,03 mm.
Bầu lọc tinh: Có thể lọc được các tạp chất có đường kính rất nhỏ (đến 0,1 mm). Do đó sức cản của lọc tinh rất lớn nên phải lắp theo mạch rẽ và lượng dầu phân nhánh qua lọc tinh không quá 20% lượng dầu của toàn mạch. Dầu sau khi qua lọc tinh thường trở về cácte.
CHƯƠNG 3: TÍNH TOÁN KIỂM NGHIỆM ĐỘNG CƠ D4BB VÀ XÂY DỰNG CÁC ĐỒ THỊ ĐỘNG HỌC
3.1 Tính toán chu trình công tác của động cơ
3.1.1 Mục đích tính toán
- Mục đích của việc tính toán chu trình công tác là xác định các chỉ tiêu về kinh tế, hiệu quả của chu trình công tác và sự làm việc của động cơ. Từ kết quả tính toán cho phép xây dựng đồ thị công chỉ thị của chu trình để làm cơ sở cho việc tính toán động lực học, tính toán sức bền và sự mài mòn các chi tiết của động cơ.
- Phương pháp chung của việc tính toán chu trình công tác có thể áp dụng để kiểm nghiệm động cơ sẵn có, động cơ được cải tiến hoặc thiết kế mới.
* Chế độ tính toán: Đồ án được giao có nhiệm vụ tính toán kiểm nghiệm động cơ trên xe D4BB ở chế độ công suất có ích định mức: Neđm
Giả thiết động cơ làm việc ổn định ở chế độ tính toán. Nhưng thực nghiệm cho thấy, các chu trình xảy ra không giống nhau tuy ở cùng trạng thái làm việc của động cơ. Do vậy, các số liệu tính toán và các kết quả thu được đều là giá trị trung bình.
3.1.2 Cho các số liệu ban đầu
1. Công suất có ích định mức: Neđm=59 [kW]
2. Mô men xoắn lớn nhất: Memax = 167 [Nm]
3. Số vòng quay trong một phút của trục khuỷu n tương ứng với các giá trị:
- Công suất có ích định mức: nNe=3800 [vg/p].
- Mô men xoắn lớn nhất: nMe=2200 [v/ph]
4. Số xy lanh của động cơ i: i = 4
5. Hành trình của piston (S): S = 100
6. Đường kính xy lanh (D): D = 91
10. Hệ số dư lượng không khí a:
Giá trị của a được chọn tuỳ thuộc vào nhiều yếu tố như kiểu động cơ, phương pháp tạo hỗn hợp, chế độ sử dụng.
Với động cơ này ở chế độ công suất định mức ta chọn [a]=1,4-1,9; Chọn a =1,4
11. Nhiệt độ môi trường T0:
Nhiệt độ trung bình ở nước ta thường chọn là: T0 = 240C hay T0 = 2970K.
12. Áp suất của môi trường p0:
Giá trị của p0 phụ thuộc vào độ cao so với mực nước biển. Càng lên cao p0 càng giảm nên không khí càng loãng. Khi tính toán động cơ ta lấy giá trị áp suất môi trường ở mực nước biển. Chọn p0= 0,103 [MN/m2] = 0,103.106 [N/m2].
15. Nhiệt độ cuối quá trình thải Tr.
Tr phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như tỷ số nén e, thành phần hỗn hợp a, số vòng quay n, góc phun sớm nhiên liệu.
Đối với động cơ D4BB: [Tr] = 700-900 [0K], ta chọn Tr = 820 [0K].
16. Độ sấy nóng khí nạp DT.
Giá trị DT phụ thuộc vào kết cấu thiết bị sấy nóng, kết cấu và cách bố trí của đường nạp và cách bố trí của đường thải, số vòng quay n, hệ số dư lượng không khí a… Trong các yếu tố đó thì số vòng quay và ách bố trí của đường nạp và thải có hưởng quyết định đến giá trị của DT.
Đối với động cơ D4BB: [DT] =10-25 [0 K], Ta chọn DT = 20 [0K].
21. Chỉ số dãn nở đa biến trung bình n2.
n2 phụ thuộc đặc điểm cấp nhiệt cho sản vật cháy trên đường cháy dản nở.
Đối với động cơ: [n2] = 1,18 - 1,23. Ta chọn n2 =1,18
3.1.3. Tính toán các quá trình công tác
3.1.3.1. Tính toán quá trình trao đổi khí
a, Mục đích:
Quá trình trao đổi khí là tập hợp của hai quá trình thải khí thải ra khỏi xy lanh của động cơ và nạp khí nạp mới vào trong xylanh.
Quá trình trao đổi khí có vai trò quan trọng đối với chất lượng của quá trình biến đổi nhiệt thành công. Quá trình này được thực hiện trong điều kiện rất phức tạp do có sức cản khí động trong đường ống nạp và thải, lưu động của dòng khí không ổn định do tiết diện lưu thông của họng xu páp và nhiệt độ của thành xy lanh có sự thay đổi...
b, Thứ tự tính toán:
* Xác định hệ số khí sót gr :
+ Giá trị của gr phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tỷ số nén, số vòng quay, áp suất khí sót Pr và nhiệt độ khí sót Tr cuối quá trình thải.
* Áp suất cuối quá trình nạp pa:
Thay số vào: pa = 0,0879 [MPa]
3.1.3.2. Tính toán cuối quá trình nén
a, Mục đích:
Tính toán quá trình nén là xác định các thông số như áp suất pc và nhiệt độ Tc ở cuối quá trình nén.
b, Thứ tự tính toán:
* Áp suất cuối quá trình nén:
pc = pa. n1
Thay số vào ta có: pc = 0,0879.221,34 = 5,53 [MPa]
*Nhiệt độ cuối quá trình nén:
Tc = Ta. n1 - 1
Thay số vào ta có: Tc = 328,5. 221,34-1 = 939,5 [0K].
3.1.3.3. Tính toán quá trình cháy.
a, Mục đích:
Tính toán quá trình cháy là xác định các thông số cuối quá trình cháy như áp suất pz và nhiệt độ Tz.
b, Thứ tự tính toán: chia làm hai giai đoạn như sau
* Tính toán tương quan nhiệt hoá :
- Mục đích việc tính toán tương quan nhiệt hoá là xác định những đại lượng đặc trưng cho quá trình cháy về mặt nhiệt hoá để làm cơ sở cho việc tính toán nhiệt động
* Tính toán tương quan nhiệt động:
- Nhiệt dung mol đẳng tích trung bình của hỗn hợp công tác ở cuối quá trình nén mcvc. Công thức tính toán gần đúng có dạng sau:
mcvc = 20,223 + 1,742.10-3.Tc
Thay số vào ta được:
mcvc = 20,223 + 1,742.10-3. 939,5= 21,859 Kj/Kmol
Giải phương trình bậc 2 ta được 2 nghiệm là:
Tz1 = 1946,9; Tz2= -14405,03
Vậy nhiệt độ cuối quá trình cháy là: Tz = 1946,9 [0K]
- Tỷ số dãn nở sớm r: Xác định theo công thức:
Thay số vào ta được: p = 1,715
3.1.3.4 Dựng đồ thị công chỉ thị của chu trình công tác
a, Khái quát :
- Đồ thị công chỉ thị là đồ thị biểu diễn các quá trình của chu trình công tác xảy ra trong xy lanh động cơ trên hệ toạ độ p-V. Việc dựng đồ thị được chia làm hai bước: dựng đồ thị công chỉ thị lý thuyết và hiệu chỉnh đồ thị đó để được đồ thị công chỉ thị thực tế.
- Đồ thị công chỉ thị lý thuyết được dựng theo kết quả tính toán chu trình công tác khi chưa xét các yếu tố hưởng của quá trình làm việc thực tế trong động cơ.
- Đồ thị công chỉ thị thực tế là đồ thị đã kể đến các yếu tố hưởng khác nhau như góc đánh lửa sớm hoặc góc phun sớm nhiên liệu, góc mở sớm và đóng muộn các xu páp cũng như sự thay đổi thể tích khi cháy.
b, Dựng đồ thị công chỉ thị lý thuyết.
Ở đồ thị công chỉ thị lý thuyết, ta thấy là chu trình kín a-c-y-z-b-a. Trong đó quá trình cháy nhiên liệu được thay bằng quá trình cấp nhiệt đẳng tích c-y và cấp nhiệt đẳng áp y-z, quá trình trao đổi khí được thay bằng quá trình rút nhiệt đẳng tích b-a.
- Dựng hệ toạ độ p - V với gốc toạ độ 0 và theo một tỷ lệ xích được chọn trước của thể tích và áp suất, xác định các điểm:
a (pa, Va), c (pc, Vc), y (py, Vy), z (pz, Vz) và b (pb, Va) trên hệ toạ độ đó.
Tức là:
a(0,088; 0,683) ; c(5,533; 0,031);
z(7,0; 0,053); b(0,345; 0,683) :
- Nối các điểm c và y, y và z, b và a bằng các đoạn thẳng, được các đường biểu diễn quá trình cấp nhiệt và rút nhiệt.
- Dựng các đường nén đa biến a-c và dãn nở đa biến z-b. Để dựng các đường ấy, có thể dùng phương pháp lập bảng.
c, Hiệu chỉnh đồ thị công chỉ thị lý thuyết hành thành đồ thị công chỉ thị thực tế.
- Đồ thị công chỉ thị thực tế là đường: a' - c' - c" - z' - z" - b' –b"- b"' - a'
- Thực tế khi nén nhiên liệu một phần nhiên liệu được cháy trước trên đường nén, do vậy nên áp suất cuối quá trình nén thực tế cao hơn áp suất cuối quá trình nén thuần tuý pc.
+ Điểm c' nằm trên đường nén thuần tuý. Vị trí của nó được xác định bởi góc phun sớm nhiên liệu và được dựng theo vòng tròn Brích.
+ Điểm c" được xác định bằng cách lượn đều từ điểm c' cho đến khi cắt trục tung ứng với thể tích Vc.
3.2 Dựng đồ thị đường đặc tính ngoài.
3.2.1 Khái quát.
- Đặc tính ngoài là đồ thị biểu diễn sự phụ thuộc của các chỉ tiêu như công suất có ích Ne, mô men xoắn có ích Me, lượng tiêu hao nhiên liệu trong một giờ Gnl và suất tiêu hao nhiên liệu có ích ge vào số vòng quay của trục khuỷu n [v/ph] khi thanh răng bơm cao áp chạm vào vít hạn chế.
- Đồ thị này được dùng để đánh giá sự thay đổi các chỉ tiêu chính của động cơ khi số vòng quay thay đổi và chọn số vòng quay sử dụng một cách hợp lý khi khai thác.
- Đặc tính ngoài được dựng bằng các phương pháp như thực nghiệm, công thức kinh nghiệm hoặc bằng việc phân tích lý thuyết.
3.2.2 Thứ tự dựng các đường đặt tính:
Để dựng đường đặc tính, ta chọn trước một số giá trị trung gian ta chọn trước một số giá trị trung gian của số vòng quay n trong giới hạn giữa nmin và nđm rồi tính các giá trị biến thiên tương ứng của Ne, Me, Gnl, ge.
Mô men xoắn có ích, suất tiêu hao nhiên liệu có ích ở số vòng quay định mức
Ne, Me, ge : là giá trị tương ứng của công suất có ích, mô men xoắn có ích và suất tiêu hao nhiên liệu có ích ứng với từng số vòng quay trung gian được chọn.
Kết luận: Qua tính toán có thể thấy rằng động cơ hoạt động ổn định ở số vòng quay nằm trong khoảng 2200 đến 3800 vòng/phút.
3.3 Tính toán kiểm nghiệm Piston.
3.3.1 Thông số đo, thông số chọn và thông số tham khảo tính toán của piston, chốt và xéc măng.
a, Các thông số ban đầu
Các thông số ban đầu như bảng 3.2.
b, Các thông số đo, chọn cơ bản của piston, chốt và xéc măng
Các thông số đo, chọn cơ bản của piston, chốt và xéc măng như bảng 3.3.
3.3.2 Tính toán kiểm tra bền cho piston
Tính toán kiểm tra bền cho piston bao gồm việc tính kiểm tra bền cho đỉnh, đầu, thân và bệ chốt piston.
3.3.2.1 Tính toán sức bền của đỉnh piston.
Trong quá trình làm việc đỉnh piston vừa chịu tải trọng cơ học (lực khí thể) lại vừa chịu tải trọng nhiệt nên trạng thái biến dạng khá phức tạp. Vì vậy, để đơn giản hoá trong tính toán ta đi tính trạng thái ứng suất gần đúng theo những giả thiết nhất định (phụ thuộc vào phương pháp tính).
3.3.2.2 Tính toán sức bền đầu piston
Tiết diện I-I trên hình vẽ là tiết diện suy yếu nhất của đầu piston (tiết diện này cắt ngang qua rãnh của xéc măng dầu). Tiết diện này chịu kéo bởi phần khối lượng phía trên nó và chịu nén bởi lực khí thể trong quá trình cháy, giãn nở.
3.3.3.3 Tính toán sức bền thân piston.
Để kiểm tra xem thân piston có đảm bảo bền không ta cần phải tính được áp suất nén của thân piston lên vách xy lanh sau đó so sánh với áp suất nén cho phép.
Kết luận: qua các kết quả kiểm nghiệm piston ta thấy rằng piston đảm bảo bền trong quá trình làm việc.
CHƯƠNG 4: XÂY DỰNG MÔ HÌNH DỘNG CƠ DIESEL SỬ DỤNG BƠM CAO ÁP VE
4.1 Lựa chọn động cơ.
D4BB trang bị động cơ 4 xylanh dung tích 2.6 lít, bơm cao áo VE, được sản xuất bởi hãng Huyndai Motors. Đây là động cơ phổ biến trên các dòng xe tải, xe buýt và xe du lịch.
- Ưu điểm: Động cơ D4BB có độ bền cao, khả năng tiết kiệm nhiên liệu tốt. Động cơ này có khả năng vận hành ở nhiều điều kiện đường khác nhau, từ đường phổ biến đến địa hình khắc nghiệt.
- Nhược điểm: Động cơ D4BB không phải là một loại động cơ có khả năng tăng tốc mạnh mẽ và công suất động cơ cũng không lớn. Do đó động cơ này thường được sử dụng trong các ứng dụng yêu cầu khả năng vận chuyển ổn định và tiết kiệm nhiên liệu hơn là tốc độ và công suất cao.
4.2 Lựa chọn cách bố trí khung
- Chiều dài khung động cơ : 70cm
- Chiều rộng khung động cơ : 105cm
- Chiều dài khung tên: 105cm
- Chiều rộng khung tên: 25cm
4.3 Lắp đặt mô hình
4.3.1 Lưu ý
Đầu tiên chúng ta phải vệ sinh thật sạch sẽ các chi tiết của động cơ để đảm bảo động cơ được hoạt động một cách bền bỉ nhất tránh việc cát bụi bám vào lỗ dầu hay các chi tiết trên động cơ làm hưởng đến quá trình vận hành. Dùng giấy nhám để vệ sinh các chi tiết máy bị bám hoặc rỉ rét.
4.3.2 Lắp đặt các chi tiết trên khung
Thiết kế khung và lắp ráp các bộ phận của động cơ như: Bình nhiên liệu, bộ điều khiển, Các đường ốn dẫn dầu. Sau đó hàn và đóng khung xương cho động cơ và các bộ phận khác.
4.4 Sơ đồ điện mô hình
4.3.1 Tiến hành lắp đặt mô hình
- Chuẩn bị các dụng cụ để lắp đặt: cờ lê, tua vít, típ, cán lực…
- Thiết kế khung và lắp ráp các bộ phận của động cơ như: Bình nhiên liệu, bộ điều khiển, Các đường ốn dẫn dầu. Sau đó hàn và đóng khung xương cho động cơ và các bộ phận khác.
- Lắp đặt mô hình: Tiến hành vệ sinh các chi tiết của động cơ.
Lắp các hệ thống phát lực vào thân máy như piston, thanh truyền trục khuỷu…
Tiếp theo là lắp nắp cac te.
4.4.1 Các chi tiết và sơ đồ điện.
Mô hình động cơ D4BB sử dụng sơ đồ điện là sơ đồ khởi động.
Các chi tiết điện gồm: Ổ Khóa, Câu chì, Rơ Le, Củ đề…
4.4.2 Nguyên lý hoạt động của mạch điện
Nguyên lý hoạt động của sơ đồ khởi động là khi chìa khóa được xoay đến vị trí "ON", điện từ trong rơ le được kích hoạt, cầu chì trở nên dẻo và cho phép dòng điện từ bình điện truyền qua đến đèn báo tín hiệu "ON". Tại thời điểm này, đề được kích hoạt và quay động cơ. Khi động cơ đạt tốc độ và áp suất đủ mạnh, rơ le ngắt, ngăn hệ thống khởi động tiếp tục chạy.
CHƯƠNG 5: CÁC BÀI THỰC HÀNH TRÊN MÔ HÌNH ĐỘNG CƠ D4BB
A. Bài 1: Tháo lắp động cơ Động cơ D4BB
Yêu cầu chung :
- Lựa chọn dụng cụ đúng và sử dụng thành thạo.
- Không được tháo rã động cơ khi còn nóng.
- Khi tháo, nới lỏng đều và tháo từ ngoài vào trong.
- Sắp xếp các chi tiết thứ tự và đặt để đúng chỗ.
- Chỗ làm việc phải sạch sẽ và ngăn nắp
1.1. Tháo lắp máy và cơ cấu phân phối khí
- Tháo các dây cao áp ra khỏi nắp máy.
- Gá đỡ động cơ cẩn thận, tháo giá đỡ động cơ ở đầu trục khuỷu và các bộ phận liên quan đến khoảng không gian phía trước động cơ.
- Tháo nắp đậy mặt trước trục cam.
- Tháo các nắp đậy mặt truớc cơ cấu truyền động dây đai cam.
1.2. Tháo bánh đà
- Tháo nắp máy và cơ cấu phân phối khí như đã huớng dẫn.
- Tháo rã các bộ phận có liên quan đến thân máy.
- Tháo bánh đà ra khỏi trục khuỷu. Để tháo các con vit, chúng ta có thể sử dụng dụng cụ tháo bằng gió nén để thao tác cho nhanh chóng.
- Tháo miếng sắt mỏng ở phía sau thân máy.
1.3. Tháo các te dầu
- Xả sạch nhớt ra khỏi các-te
- Tháo các-te rời khỏi thân máy.
- Tháo bơm nhớt bố trí ở mặt trước thân máy.
- Tháo mặt bích và phốt chận nhớt ở đuôi trục khuỷu.
1.5. Tháo trục khuỷu
- Tháo các nắp các cổ trục chính và sắp xếp có thứ tự.
- Lấy trục khuỷu ra khỏi thân máy.
C. Bài 3: Kiểm tra hiệu chỉnh hệ thống nhiên liệu động cơ diesel
Động cơ D4BB sử dụng bơm phun nhiên liệu kiểu phân phối được dẫn động bởi dây đài. Nhiên liệu được hút lên từ thùng nhiên liệu nhờ bơm thấp áp, đi qua bộ lọc tách nước, bụi bẩn. Nhiên liệu dưới áp suất đi vào buồng bơm, áp suất nhiên liệu được điều chỉnh bởi van điều chỉnh. Từ bơm, nhiên liệu ống phân phối và sau đó là cổng đầu vào của thùng vào buồng áp suất cao phía trên pít tông. Bơm pit tông bơm nhiên liệu và nhiên liệu áp suất cao được phun từ vòi phun theo trình tự. Nhiên liệu dư thừa trong khoang buồng bơm được hồi lại.
D. Bài 4 : Kiểm tra và điều chỉnh vòi phun nhiên liệu
Kim phun nhiên liệu được thiết kế dưới dạng hơi vào buồn đốt, tại đây không khí được hòa trộn với nhiên liệu trước khi đốt cháy bởi tia lửa điện của bugi và sinh công. Các vấn đề hư hỏng với kim phun thì có thể khó sửa chữa, tuy nhiên có thể chuẩn đoán bằng các dụng cụ cầm tay hay sử dụng.
4.1. Nghe âm thanh phát ra từ kim phun
- xác định vị trí của kim phun
- Sử dụng tua vít hoặc một thanh kim loại dài.
- Đặt một đầu tua vít hoặc thanh kim loại lên vòi phun.
4.2. Kiểm tra nguồn cấp cho kim phun nhiên liệu.
- Bật chìa khóa về on nhưng không nổ máy.
- Kết nối bút thử điện với cực âm của bình ác quy.
4.3. Kiểm tra tín hiệu điều khiển kim phun nhiên liệu.
- Kẹp dây điện của bút thử điện vào cực dương của bình ác quy.
- Khởi động động cơ.
- Kiểm tra dây mass của các kim phun nhiên liệu.
Ở bước này chúng ta cần xác định được dây cấp nguồn và dây mass bằng cách sử dụng đồng hồ.
E. Bài 5: Đặt cam cho động cơ D4BB
Việc đặt cam cho động cơ để đảm bảo cho các xupap đóng mở đúng thời điểm, đảm bảo đúng pha phối khí gọi là đặt cam.
F. Bài 6: Đặt bơm cao áp có dấu trên động cơ
Xác định thời kì cuối nén đầu nổ của xilanh số 1 bằng ( nhiều phương pháp ) nút dẻ, bịt tay vào lỗi vòi phun số 1. Xoay động cơ theo chiều làm việc, khi nào dẻ bật ra thì quay chậm và quan sát dấu ở bánh đà, khi nào dấu ghi góc quay cung cấp nhiên liệu sớm là được.
KẾT LUẬN
Qua quá trình làm đồ án tốt nghiệp, sau một thời gian dài nghiên cứu thực tế, các giáo trình, tài liệu chuyên ngành, cùng với sự giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của thầy giáo: Ths …………… các thầy giáo trong Khoa Ô tô và các bạn trong lớp, đồ án tốt nghiệp “Khảo sát lắp đặt mô hình động cơ Diesel sử dụng bơm cao áp VE ứng dụng trong dạy học thực hành đông cơ tại xưởng thực hành Ô tô” đã được hoàn thành đúng thời gian và đảm bảo chất lượng.
Trong quá trình tìm tòi và nghiên cứu động cơ, chúng em đã đạt được những mục tiêu và bổ sung thêm được những kiến thức mới :
- Hiểu rõ hơn về đặc điểm của động cơ
- Tính toán kiểm nghiệm động cơ trong điều kiện làm việc ở nước ta
- Nắm được quy trình khai thác, bảo dưỡng và sửa chưa động cơ D4BB
Và như ở trên bọn em cũng đã biết cách để thực hiện các quy trình khảo sát một động cơ, tuy răng chưa được hoàn hảo nhưng chúng em đã cùng nhau nổ lực hết sức mình để hoàn thiện. Ngoài những mục tiêu đạt được ở trên chúng em còn được bổ sung thêm về các kiến thức liên quan đến chuyên ngành, như kỹ năng vẽ và xây dựng đồ thị 3D và 2D.
Do điều kiện thời gian, điều kiện thực tế cũng như khả năng có hạn của bản thân nên đồ án không tránh khỏi những sai sót, vì vậy kính mong được sự đóng góp của các thầy. Chúng em xin chân thành cảm ơn thầy giáo : Ths ….………., cùng các thầy giáo trong Khoa Ô tô đã giúp đỡ và tạo điều kiện để chúng em hoàn thành nhiệm vụ trong quá trình thực hiện đồ án tốt nghiệp.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. The Family of HUYNDAI ENGINE - HUYNDAI.
2. Model D4B SHOP MANUAL - HUYNDAI.
3. Kết cấu tính toán động cơ đốt trong tập I, II. Tác giả: Lại Văn Định - Vy Hữu Thành. Nhà xuất bản: HVKTQS - 2003.
4. Hướng dẫn đồ án môn học Động cơ đốt trong. Tác giả: Vy Hữu Thành -Vũ Anh Tuấn. Nhà xuất bản: Học viện KTQS. Xuất bản năm 1999.
5. Công nghệ bảo dưỡng và sửa chữa ô tô. Tác giả: Nguyễn Văn Toàn. Nhà xuất bản: Trường ĐHSPKT - 2010.
6. Thực tập động cơ 1,2. Tác giả: Nguyễn Tấn Lộc. Nhà xuất bản: Trường ĐHSPKT - 2007.
7. Thực tập động cơ Diesel - Trường ĐHSPKT.
"TẢI VỀ ĐỂ XEM ĐẦY ĐỦ ĐỒ ÁN"